Donderdag 25 december 2014
Oh baby don't you want to goOh baby don't you want to go
Back to the land of California
To my sweet home Chicago
Het refrein van Robert Johnson’s beroemde song, ‘Sweet Home Chicago’, heeft in de loop der tijden vele bluesliefhebbers op het verkeerde been gezet. We lezen, ‘Schatje, wil je niet terug naar het land van Californië, naar mijn heerlijke thuisstad Chicago?’. Hemelsbreed liggen de twee locaties bijna drieduizend kilometer van elkaar verwijderd. Nu zal het met het opleidingsniveau van de gemiddelde Afro-Amerikaan rond 1935 niet bijster gunstig gesteld zijn geweest, maar we mogen niet aannemen dat een geniale songwriter als Johnson de stad Chicago in Californië meende te moeten zoeken. Het is dan ook waarschijnlijk dat er met het voorzetsel ‘to’ in de laatste regel eigenlijk het nevenschikkend voegwoord ‘or’ (of) bedoeld wordt. Als u goed luistert, hoort u dat ook in de videoclip hieronder. Dit is althans één interpretatie van de muziekhistorici. Een andere luidt dat Johnson wellicht California Avenue in Chicago voor ogen had, ook al kunt u zich afvragen wat het woordje ‘land’ dan in die derde regel doet.
We laten de topografische verwarring achter ons en duiden de historische betekenis van beide plaatsen voor de gekleurde bewoner van de zuidelijke Amerikaanse staten. Zowel Chicago als Californië werden gezien als paradijzen waar racisme het leven van alledag in mindere mate bepaalde dan in bijvoorbeeld de Mississippi Delta. De door armoede en discriminatie geteisterde zwarte man wilde dus naar Chicago of Californië toe. Dat is waar Robert Johnson over zingt.
En hoe hij erover zingt! Slechts weinigen is het gegeven om alleen al met het eerste woordje van een tekst zoveel te zeggen: in de simpele uitroep ‘Oh’ ligt een wereld van smartelijke heimwee en verlangen besloten. Luistert u maar eens; Johnson zingt het zó, dat u onmiddellijk dezelfde emoties ondergaat als hijzelf. En dat is waarom Robert Johnson tot op de dag van vandaag beschouwd wordt als de grootste blueszanger aller tijden. Zijn dramatische kracht is ongekend. Slechts een paar klanken heeft hij nodig om de schrijnende levensomstandigheden van miljoenen uit te beelden.
Het prachtige lied geldt al vele tientallen jaren als Chicago’s eigen hymne. Men is er daar heel trots op. Honderden artiesten hebben een cover van de song uitgebracht, maar niemand zal ooit de indringende wijze waarop Johnson het bracht kunnen evenaren.
Geniet u van ‘Sweet Home Chicago’ in de laatste uitzending van Oud Anders in 2014. Een weekje later zien we u terug in 2015, en presenteren u als vanouds een uitgelezen keuze van bijzondere muziek.
Hans Libbers en Stephan Severin wensen u een goed uiteinde en een gelukkig nieuwjaar.
Playlist Oud Anders, zondag 28 december 2014 op AAFM van 22.00 tot 23.00 uur
01. Divertimento Folclorico - Cornelia Tauto - 4.56
02. Stick With Me Baby - The Everly Brothers - 1.55
03. Apocryphon - John Zorn - 3.44
04. Sweet Home Chicago - Robert Johnson - 2.59
05. Angélica Negrón - Phyllis Chen - 8.03
06. Di Qual Sangue, O Mortale, Oggi Fa d'Uopo - Josef Myslivecek - 4.01
07. Little Scratch - Captain Beefheart - 2.57
08. Sweet Stay Awhile - John Dowland - 3.45
09. Soul Twist - King Curtis & The Noble Knights - 2.45
10. Tre Giorni Son Che Nina - Giovanni Battista Pergolesi - 5.02
11. In Love In Vain - Bill Evans Trio - ca. 2.00
