Vrijdag 3 oktober 2014
Een Juno-achtige verschijning is ze, Tineke Hussaarts uit Enschede. Voor hen die zich niet onmiddellijk de vrouw van de Romeinse god Jupiter voor de geest kunnen halen willen we haar anders omschrijven: ze is gewoon een grote, struise Hollandse meid. Gewoon? Niet helemaal. Tineke brengt namelijk in twee achtereenvolgende uitzendingen haar eigen folksongs, en dat kan niet iedereen zeggen. Eerst was daar donderdagavond de opname voor ons programma Oud Anders, dat zondag uitgezonden wordt; aansluitend trad ze op in bibliotheekcafé de Meridiaan, als onderdeel van het live programma ‘Rumoer’.Tineke zelf leek niet in het minst aangeslagen door het vooruitzicht van een avondje hard werken. Bedaard stond ze de interviewers Hans en Stephan te woord, om direct al een eerste misverstand op te helderen: ja, ze woont in Enschede, maar een Twentse tongval zal niemand in haar spraakgebruik kunnen bespeuren. Tineke komt oorspronkelijk uit Delft. Dat valt overigens evenmin te horen.
Om terug te komen op het woordje ‘bedaard’: als we naar haar songs luisteren, lijkt dat precies te kloppen. Er zijn zangers en zangeressen genoeg die hun levenservaringen met gierende uithalen de wereld in slingeren en zodoende eerder schreeuwen dan zingen. Tineke doet daar echter niet aan. Ze houdt onder alle omstandigheden de controle over haar stem, waarvan de klank onder het zingen nauwelijks afwijkt van haar gewone spreekstem. Daarbij moeten we vaststellen dat er een aangename ‘creak’ in haar lagere registers optreedt, oftewel de naar erosie zwemende dynamiek die Anglisten in hun uitspraak van de Engelse taal proberen aan te leggen. Sommige artiesten hebben er tientallen jaren van drank- en tabaksconsumptie voor nodig om dat karakteristieke timbre te verkrijgen, maar Tineke heeft het van nature, zo zegt ze zelf.
Met zo’n stem kun je een verhaal vertellen. En dat is precies wat Tineke doet. Bob Dylan wist het al: diep gevoelde emoties moeten eigenlijk in een rustige bedding gebracht worden. Een luisteraar pikt pijn en verdriet het beste op wanneer er kalm over gezongen wordt. Een geluidslawine waarbij horen en zien vergaat, overschreeuwt daarentegen maar al te vaak het wezenlijke gevoel. Hysterie heeft dan de overhand, waardoor de boodschap verkeerd kan overkomen. Tineke heeft dit alles goed in de gaten en belaagt haar publiek niet met een overdreven stijl van zingen. Ze controleert de intensiteit van haar emoties.
Vanzelfsprekend dringen vergelijkingen met andere artiesten zich op als we Tineke horen. We hebben haar niet naar haar eigen muzikale voorkeuren gevraagd; namen zijn er tijdens het gesprek met de zangeres dan ook niet gevallen. Maar vooruit, we wagen het erop en noemen hier een zeer bekende zangeres: Norah Jones. Evenals Tineke beschikt deze Amerikaanse over een zachte, masserende ‘creaky voice’, en ook zij handhaaft – vooral op haar debuutalbum “Come Away With Me” – die kalme, aangename verteltrant waar een luisteraar iets mee kan. De songs worden gekleurd door een mengeling van country, folk en jazz invloeden en kabbelen vriendelijk voort, met hier en daar verrassende wendingen.
Al met al is het een zeer prettige ervaring om naar Tineke te luisteren. We hopen dan ook dat er spoedig een vervolg komt op haar eerste EP ‘Tenfold’.
Tot slot willen we erop wijzen dat Tineke alles zelf doet. Ze schrijft de melodieën en teksten van haar songs, is heel behoorlijk op de hoogte van de vele studio technische aspecten van haar vak en neemt ook het verloop van haar carrière zelf in de hand. Concerten en optredens voor de radio regelt ze dus op eigen houtje. Van studenten aan conservatoria en popacademies wordt tegenwoordig een dergelijke veelzijdigheid verwacht; ze worden er op voorbereid uit te groeien tot een goedlopende zelfstandige onderneming. Zo ook Tineke Hussaarts. Zij werd opgeleid aan ArtEZ, de hogeschool voor de kunsten te Enschede. Wat een beginnend artiest niet kan leren bracht ze echter zelf al mee toen ze ging studeren: talent!
Luistert u zondag naar deze special met Tineke Hussaarts. Zij zingt vier nummers van eigen hand, waaronder ook eentje in het Nederlands.
Playlist OUD ANDERS, zondag 5 oktober 2014 op AAFM, van 22.00 tot 23.00 uur
01. Soft Dawn - Brian Eno - 2.17
Gesprek met Tineke
02. What We're Running From - Tineke Hussaarts
03. Guitar quartet, No.2 in C major, Rondo, allegretto - Niccolo Paganini - 3.15
04. Waiting For Me - Tineke Hussaarts
05. New Chautauqua - Pat Metheny - 5.19
06. (nog geen titel) - Tineke Hussaarts
07. Muso Nyuman - Sadama Diabate - 4.22
08. The Foolish One - Tineke Hussaarts
09. Nicholaus - Anonymous 4 - 2.18
10. Continuum - György Ligeti - 3.33
