Donderdag 27 december 2012
Richard Milhous Nixon wordt voornamelijk herinnerd om zijn dubieuze rol in het Watergate schandaal. Deze gebeurtenis betrof een inbraak door republikeinse campagnevoerders in het hoofdkwartier van de Democratic National Committee en was bedoeld om de herverkiezing van de president te forceren. De regering Nixon - en niet in de laatste plaats haar leider zelf - probeerde vervolgens alles om het misdrijf in de doofpot te stoppen. Omdat Nixon een bandrecordersysteem in zijn kantoren had laten aanleggen bestond er een grote hoeveelheid vastgelegde gesprekken op tape. Daaruit kon opgemaakt worden dat de president persoonlijk van het misdrijf op de hoogte is geweest. Nixon hield de eer aan zichzelf en trad af voordat het tot een impeachment kon komen.Dit komt aan de orde in Oud Anders Onder Andere, zondag om 22.00 uur op AAFM.
Nixon was dus een schurk? Dit moet genuanceerd worden: we zouden kunnen stellen dat Nixon 'realpolitik' bedreef en daarbij het vuile werk niet schuwde. Diezelfde realistische inslag deed hem echter inzien dat de oorlog in Vietnam niet te winnen viel. Het was Nixon die in Parijs 1973 tekende voor een algehele terugtrekking van de Amerikaanse troepen. Met dit verdrag kwam de oorlog in Zuidoost-Azië tot een einde. Voor de Amerikanen althans; de val van Saigon twee jaar later betekende het werkelijke einde van het conflict tussen Noord- en Zuid-Vietnam).
De US waren ooit de oorlog ingestapt om de wereld te behoeden voor een te grote invloed van het communistische Rusland. Nixon voerde een handiger manoeuvre uit om dit te bewerkstelligen: in 1972 bezocht hij China, een land dat tot dan toe onbetreedbaar gebied was geweest voor westerlingen. De Chinezen, die een andere opvatting van het communisme waren toegedaan dan de Sovjet-Unie, beloofden dat de greep van Moskou op het geteisterde gebied niet te stevig kon worden. Waarna Nixon met een gerust hart zijn handtekening onder het verdrag van Parijs kon zetten.
Al met al mag geconcludeerd worden dat de liegende en bedriegende president tevens een briljant politiek schaker was. Mogelijk is dit de reden waarom avant-garde componist John Adams een opera aan Nixon’s historische bezoek heeft gewijd. Hoe we het ook wenden of keren, de Watergate boef heeft een grote betekenis gehad voor de globale ontwikkelingen van na de tweede wereldoorlog.
Nixon in China is een van de meest spectaculaire opera's van de twintigste eeuw. Opzwepende koren, duizelingwekkende orkestrale crescendi, gepassioneerde solo partijen, strakke decors - het stuk heeft alles om de luisteraar van begin tot eind te boeien. Luistert u tijdens de uitzending van komende zondag naar drie delen uit dit magistrale werk. En bekijkt u ook alvast de clip hieronder! Misschien weten oudere luisteraars het nog: Nixon kwam de vliegtuigtrap afstrompelen omdat hij ten tijde van het bezoek aan trombose leed. Achteraf stelden waarnemers dat de reis hem wel eens het leven had kunnen kosten...
Playlist OUD ANDERS, zondag 30 december 2012
01. Unusual Balance - Jah Wobble & Brian Eno - 5.23
02. Pari Intervallo voor vier blokfluiten - Arvo Pärt - 2.19
03. Firn voor prepared piano - Hauschka - 3.21
04. Nixon in China: The People Are the Heroes Now etc. - John Adams - 6.31
05. Stepping (Isise) - Babatunde Olatunji - 5.45
06. Ge Gan-Ru: Pipa - Margaret Leng Tan - 3.58
07. Prism for Marimba - Keiko Abe - 3.22
08. Stück 20 - Luigi Archetti & Bo Wiget - 3.00
09. Group Velocity - Arnold Dreyblatt and the Orchestra of Excited Strings - 4.03
10. Scarlet Town - Gillian Welch & David Rawlings - 3.38
