Donderdag 8 mei 2014
Het gaat ons helaas niet lukken om een exacte afbeelding te vinden van de Pseudocorinna brianeno, de nieuwe spinnensoort die door de biologen Jocqué en Bosselaers vernoemd werd naar de wereldberoemde rock- en multimedia artiest Brian Eno. Een zoektocht op Google levert slechts een vage beschrijving op: het is een rood spinnetje met wratten die een beschermende gel afscheiden, dit om te voorkomen dat het beestje ten prooi valt aan de mieren. Nu zullen deze Belgische wetenschappers geen andere reden voor de naamgeving gehad hebben dan bewondering voor de alleskunner uit Engeland. Bovendien ligt het voor de hand dat arachnologen Brian Eno’s fraaie song ‘The Spider and I’ kennen. Een geleedpotige heeft namelijk zelden een vriendelijker behandeling gekregen dan in dit nummer; de tekst beschrijft hoe spin en zanger tijdens een genoeglijk samenzijn een eind weg dromen in een ‘world without sound’.Met een beetje fantasie kunnen we de naamgeving ook symbolisch interpreteren. Alle wegen leiden naar Rome; als we voor ‘Rome’ Brian Eno invullen en religie verwisselen voor muziek, dan schetsen we daarmee een aardig beeld van de moderne popgeschiedenis. Vrijwel elke muzikant krijgt vroeg of laat met Eno te maken, of hij zich dat nu realiseert of niet. Eno is zo belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de hedendaagse opnametechnieken dat een artiest nauwelijks om de ontzagwekkende figuur van de man heen kan zodra hij de studio ingaat. En mocht Eno - net zoals het spinnetje - al een beschermende gel nodig hebben om belagers van zich af te slaan, dan is dat zijn eigen schuld. Hij bemoeit zich immers overal mee. Op elk gebied heeft hij zijn formidabele intellect laten schijnen, met als gevolg dat iedereen wat van hem wil. Eno kan niet zomaar onder het tapijt geschoven worden, zijn mening doet er toe.
Brian Peter George St. John le Baptiste de la Salle Eno, de spin in het wereldwijde web van de muziek. En van de videokunst. En van de – ja, van wat nog meer eigenlijk? Welnu, om maar wat te noemen: Microsoft liet hem de begintune van Windows 95 componeren. ’s Werelds rijkste man Bill Gates is dus in zekere zin schatplichtig aan het genie, evenals de Britse vicepremier Nick Clegg. Deze laatste lijfde Eno in als politiek adviseur voor jongerenzaken. Mocht u overigens popmuziek weinig serieus nemen en twijfelen aan de invloed die een enkele artiest zou kunnen uitoefenen op meerdere genres van de muziek, bedenkt u zich dan dat de carrière van een vermaarde componist als Gavin Bryars gelanceerd werd op Eno’s eigen platenlabel Obscure Records. Dat had hij opgericht ten behoeve van onbekende musici in het klassieke genre.
Kijkt u eens naar het theekopje in uw handen. Als er bij het ontwerp van dit stukje servies al computer design aan te pas is gekomen, dan zou het zomaar kunnen dat er ook hier een lijntje loopt naar de Engelsman. Eno heeft door zijn vernuftig gebruik van de meest ingewikkelde grafische software fabrikanten op ideeën gebracht, zodat ze hun product verbeterden. U ziet het: zo langzamerhand doemt het beeld op van een magiër die zich door ons hedendaagse culturele landschap begeeft als een postmoderne Leonardo da Vinci. En net als da Vinci schakelt Eno snel over van het ene project naar het andere, want zijn bewegelijke geest raakt snel verveeld. Hij wil altijd weer iets nieuws onderzoeken.
De muzikant Brian Eno staat regelmatig op het programma van Oud Anders. Tot nog toe hebben we ons voornamelijk bezig gehouden met zijn zogeheten Ambient muziek. Voor komende zondag laten we echter de onvervalste rocker Eno aan bod komen. Luistert u naar de uitzending om te weten te komen in hoeverre hij de recht-voor-zijn-raap muziek veranderd heeft.
Playlist Oud Anders, zondag 11-06-2014 op AAFM, van 22.00 tot 23.00 uur
01. Blank Frank - Brian Eno - 3.37
02. Conch Calling - Stuart Dempster - 3.30
03. Laudes: Gravemente, Allegro, Vivace fermo - Petr Eben - 6.27
04. The Fat Lady Of Limbourg - Brian Eno - 5.03
05. Sohrab Uduman: Contour - Susanna Borsch - 5.32
06. St. Elmo's Fire - Brian Eno - 3.02
07. Inlets - John Cage - 3.27
08. Julie With... - Brian Eno - 3.30