Donderdag 17 april 2014
Discriminatie, drugs, geweld, drankmisbruik, uitbuiting tot nauwelijks verholen slavernij aan toe, en altijd degenen die het zwaarst getroffen werden door economische malaise of epidemieën; het lot van vele Afro-Amerikanen in de eerste helft van de twintigste eeuw was weinig benijdenswaardig. Zij die hun brood probeerden te verdienen in de showbusiness vormden daarop geen uitzondering.Oud Anders besteedde al eens aandacht aan enkelen van hen. We noemen de zwaar drinkende Bessie Smith, en een Billie Holiday die zich nooit aan haar heroïneverslaving heeft weten te ontworstelen. Of bijvoorbeeld Ella Fitzgerald, wier te laat ontdekte suikerziekte waarschijnlijk niet in de laatste plaats te wijten was aan de barrières waar zwarten in de gezondheidszorg tegenaan liepen.
Sommigen waren echter niet kapot te krijgen. Blueszangeressen Alberta Hunter (1895-1984) en Victoria Spivey (1906-1976), beiden gezegend met een niet te stuiten overlevingsinstinct, vochten zich door alle hindernissen heen. Tot aan hun dood bleven ze levenslustige vrouwen zonder een spoortje verbittering. Niet dat ellende hen bespaard bleef. Integendeel, beide vrouwen hadden al in hun vroege tienerjaren zo ongeveer alles gezien waar God de mensheid mee om de oren kon slaan. Maar ze bleken er immuun voor en hielden de schouders recht.
Victoria Spivey verdween nooit echt van het toneel toen de blues aan populariteit inboette. Amerika herontdekte haar dan ook niet zozeer tijdens de revival van het genre in de late jaren ’50, maar zette eerder de kennismaking voort, met Spivey ditmaal in de rol van zakenvrouw die haar eigen platenlabel bezat. Dat ze een scherpe neus voor talent had mag wel blijken uit het feit dat ze de jonge Bob Dylan onder haar hoed nam. Op de door haar label gepubliceerde LP ‘Three Kings and the Queen’ (1962) speelde de tot dan toe tamelijk onbekende folkzanger een deuntje mee op de mondharmonica. Rekent u er maar op dat ze hem het vak geleerd heeft.
En Alberta Hunter? Deze olijke dame kende de showbusiness van binnen en buiten. Overal had ze opgetreden, van de smerigste bordelen in haar jeugd tot aan de deftigste ballrooms op latere leeftijd. Haar roem was gevestigd. De teloorgang van de blues zou haar nauwelijks geraakt hebben, maar toch besloot ze midden jaren ’50 een radicale ommezwaai in haar carrière te maken. Dit had te maken met een emotionele crisis ten gevolge van de dood van haar moeder, maar ook wilde ze wel eens wat anders in haar leven. Ze werd dus – verpleegster? Ja, u leest het goed. Hunter ging de gezondheidszorg in. Ze schrok er daarbij niet voor terug om documenten aangaande haar leeftijd en high school diploma aan te passen. Ze was al bijna zestig jaar oud, maar trok er gewoon twaalf jaar vanaf. Het ziekenhuis dat haar contracteerde trapte erin en nam evenmin de moeite om haar vervalste middelbare school certificaat te controleren. En zo kon het vele jaren later gebeuren dat de voormalige zangeres op haar tweeëntachtigste met pensioen ging, hoewel het ziekenhuis meende dat ze toen pas zeventig was.
Hunter wenste echter niet op haar lauweren te gaan rusten. Het leven als pensioengerechtigde verveelde haar, dus pikte ze haar zangcarrière weer op. En met succes: de getalenteerde artieste bleef het Amerikaanse publiek tot het einde toe vermaken en kon overal op waardering rekenen.
Zondag zult u beide zangeressen een van hun songs ten beste horen geven. Deze nummers zijn genomen van het album “Songs We Taught Your Mother” (1961). Daarop verenigen ze zich met die andere oude rot in het vak, Lucille Hegamin.
Alberta Hunter, hier al over de tachtig
Playlist OUD ANDERS, zondag 20 april op AAFM, 22.00 - 23.00 uur
01. Invocation - Sheela Bringi - 2.55
02. Raindrops - Dave Holland & Barre Philips - 4.13
03. Black Snake Blues - Victoria Spivey - 4.09
04. Yusei - Reigakusha Gagaku Ensemble - 5.45
05. Premier Suite d'Orchestre - Reve - Andante - Claude Debussy - 6.42
06. Cuydado Pastor for voice & ensemble - Juan Hidalgo - 2.57
07. You Gotta Reap What You Sow - Alberta Hunter - 2.43
08. Sonata in G minor 'Duivelstriller Sonate': Larghetto - Giuseppe Tartini - 3.48
09. Sweet Potato Blues - Pokey LaFarge - 3.53
10. Alessandro Piccinini: Partite Variate - Mara Galassi - 3.30
