Donderdag 5 december 2013
In zijn songs van de jaren '80 en '90 legt de Australische punkrocker Nick Cave een voorliefde aan de dag voor moord en doodslag, duistere lusten en gedoemde liefde. Vanwaar zijn interesse voor dergelijke zwaarbeladen onderwerpen?Met een knipoog naar onze tegenvoeters zouden we kunnen zeggen dat het hem in de genen zit: Australië, een voormalige Britse kolonie, fungeerde van oudsher als een bannelingsoord voor Engeland's ergste misdadigers. Zou Cave wellicht afstammen van een dood en verderf zaaiende Londense boef, die tweehonderd jaar geleden ternauwernood de galg mocht verruilen voor een grimmig bestaan aan de andere kant van de wereld? Een aardige hypothese, maar wetenschappers zullen deze notie verwerpen. Voor zover bekend behoort moordzucht niet tot de erfelijke bepaalde karaktereigenschappen.
Het lijkt veiliger om Nick’s gekozen muziekstijl aan te wijzen als de bron van zijn maniakale teksten. In de vroege fase van zijn carrière maakte Nick Cave rauwe, ophitsende rock die zijn idioom duidelijk aan de punk van het eerste uur te danken heeft (midden jaren ’70, The Sex Pistols). Kijkt u naar de videoclip hieronder en stelt u zelf vast hoe agressief en opjagend de muziek klinkt. Nick’s sardonische stem weet de bezoekers van zijn concerten zodanig op te zwepen dat zelfs de meest godsvruchtigen onder hen al snel te keer gaan als losgeslagen hooligans.
Het ligt voor de hand om songteksten te schrijven in de geest van de muziek, en Nick Cave deed dat. Hij deed dat uitzonderlijk goed; zijn lyrics zijn doorwrocht met intense beelden, even uitzinnig als poëtisch knap:
I went out walking the other day
The wind hung wet around my neck
My head it rung with screams and groans
From the night I spent amongst her bones
Het is haast niet mogelijk om in minder woorden zo’n lugubere sfeer op te roepen. Het stormt buiten en het regent. De wind hangt als een soort verwurging ‘nat om zijn nek’. Maar het stormt ook binnen! De protagonist denkt terug aan het schreeuwen en kreunen van de afgelopen nacht; een nacht die hij doorbracht in het bed van een vrouw. Hoe deze seksuele ontmoeting afliep wordt niet letterlijk gezegd, maar het ijzingwekkende “amongst her bones” suggereert zo ongeveer alles, van verachting voor vrouwen tot en met necrofilie. De ‘screams’ verwijzen dus dubbelzinnig naar liefdesgekreun als wel naar de kreten van een slachtoffer. We zijn hier eventueel getuige van een gruwelijke slachtpartij. Verderop in de tekst wordt hier op teruggekomen:
And the walls ran red around me
A warm arterial spray
Een slagaderlijke bloeding verft de muren rood. Let wel, ‘om me heen’; dat kan niets anders betekenen dan dat de ik-figuur die bloeding veroorzaakt. Had Nick Cave de beruchte Amerikaanse seriemoordenaar Henry Lee Lucas voor ogen toen hij deze tekst schreef? Dit komt niet onomstotelijk vast te staan, maar de vele verwijzingen naar het leven van deze misdadiger liegen er niet om. Ook Lucas leidde een zwervend bestaan, links en rechts mensen dodend voor hun geld, hun kleren of zomaar:
Wasting you for money, for your clothes
And for your nothing
Lucas baande zich al moordend een weg door het leven. Schuldgevoelens hierover stopten hem niet, maar zetten hem integendeel steeds weer aan tot nog meer bloedvergieten. Lucas was als het ware een perpetuum mobile van de dood. Na elke moord moest hij als vanzelf nog meer moorden begaan.
Met twee nummers van Nick Cave’s album Live Seeds wordt het zondagavond in Oud Anders een feest zonder remmingen. Verdiept u zich eens in de duivels knappe teksten van deze Australische rockpiraat en laat u meeslepen door zijn muziek. Nu ja, zolang het u maar niet rood voor de ogen wordt.
Playlist OUD ANDERS, zondag 8 december op AAFM, van 22.00 tot 23.00 uur
01. Papa Won't Leave You Henry - Nick Cave & The Bad Seeds - 6.28
02. Orkestversie Gymnopedie no.3 - Erik Satie - 3.01
03. Traces of You - Anoushka Shankar en Norah Jones - 3.45
04. Das Wunderland - Das Kapital - 6.01
05. The Mercy Seat - Nick Cave & The Bad Seeds - 4.46
06. Symphony no. 7: III. Scherzo- Vivace - Antonin Dvorak - 7.41
07. Metamorphosis - Anoushka Shankar en Norah Jones - 4.57
08. Six To Eight - Stick McGhee - 2.33
09. Always - Josephine Baker - 2.30
