Donderdag 23 februari 2023
Oud Anders biedt u zondagavond 26 februari 2023 een plezierige verrassing. Nou proberen we dat natuurlijk altijd te doen, maar in de ene uitzending lukt dat beter dan in de andere. Zo kwamen we vorige week aanzetten met de Duitse componist Stephan Froleyks, die een vijftigtal messen aan een tafelblad monteerde en daar aparte klanken mee op weet te roepen. Die uitzending van 19-02-’23 mogen we dan ook vanuit het oogpunt van ons programma geslaagd noemen. Van hem hoort u overigens deze zondag eveneens iets dat niet onmiddellijk voor het grijpen ligt; we draaien dan zijn compositie AUS!, waarin u een aantal tuba’s hoort die door een soort windmachine aangeblazen worden. We willen dit keer echter de muziek van het percussieve trio Groove& uit Zuid-Korea belichten. Ook dat is weer eens iets anders dan anders. Dit uit drie vrouwen bestaande ensemble maakt gebruik van de rinkelende ul-la (tien op schaal afgestemde koperen schijven opgehangen in een verticaal frame), de yang-geum (een hakkebord waarvan de naam 'een westers instrument' betekent, maar het is al in Korea sinds de 18e eeuw); de grote gong jing , de kleinere gong kkwaeng-gwa-ri; de bang-ul (geschudde kleine bolvormige bellen), bak (een bundel houten latten die tegen elkaar kletteren), jeong-ju (kleine koperen bekers waarvan de klanken lang aanhouden), jang-gu (een glasvormige trommel) en een cimbaal. Dat laatste is een westers instrument dat uitstekend past binnen de muzikale perceptie van deze artiestes.
De dames heten Sang-kyung Lee, Min-ju Sohn and Ha-gyeong Kim. En ze maken er wat van! Een recensent, die een optreden van hen bijwoonde op het WOMEX 22 festival in Lissabon, wist absoluut niet wat hij van dit voor hem volstrekt onbekende groepje kon verwachten. Hij stak na afloop van hun gig zijn bewondering niet onder stoelen of banken. In zijn review gaf hij aan dat hij van begin tot eind genoten had van de muzikale vondsten waarop de drie vrouwen het publiek trakteerden.
Wat maakt de muziek van Groove& nou zo bijzonder? Logischerwijs zult u van een drumgroep uit Zuid-Korea in eerste instantie verwachten dat het klanken maakt die gebaseerd zijn op typische Aziatische tradities. Dat is tot op zekere hoogte ook wel zo, voornamelijk omdat dit ensemble nu eenmaal overwegend gebruik maakt van de in paragraaf 2 genoemde oosterse instrumenten. Toch is het duidelijk dat de drie zeer goed op de hoogte zijn van de ontwikkelingen binnen de westerse klassieke muziek op percussieve instrumenten, zoals bijvoorbeeld die van ensembles als Kroumata en Amadinda. Wat u krijgt te horen is dus een mengvorm van Oosterse traditie en modern westers slagwerk, maar daaraan toegevoegd nog iets heel eigens. En dat eigene valt eigenlijk niet goed te benoemen. Vergelijkt u het maar met Rembrandt; deze schilder had zonder twijfel alles geleerd van Leonardo da Vinci en Titiaan, maar had een individueel, ondefinieerbaar ‘iets’ waar de kunstexperts zich tot op de dag van vandaag nog over verbazen: hoe kon die man wat hij kon?
Welaan, het over één kam scheren van Groove& en Rembrandt is iets te veel eer voor Lee, Sohn en Kim, maar toch – dit drietal weet iets te creëren dat met weinig andere percussieve groepen te vergelijken valt. Oordeelt u zelf deze zondagavond, wanneer we twee nummers van hen draaien: ‘Chaser’ en ‘Woolda’ van hun naar zichzelf vernoemde album Groove&.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 19 FEBRUARI 2023 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Chaser - Groove& - 4.30
- zie artikel -
02 Capricho Arabe - Francisco Tarrega - 4.11
Gitariste Ana Vidovic vertolkt de Caprico Arabe van Francisco Tarrega. Deze was een van de belangrijkste gitaarcomponist/uitvoerders die zijn instrument weer onder de aandacht heeft gebracht in de wereld van de klassieke muziek
03 Lost Cause - Billie Eilish - 3.32
We vervolgen het draaien van Happier Than Ever, het album van Billie Eilish uit 2021. We zitten nu op de helft
04 AUS - Stephan Froleyks - 8.39
De Duitse percussie professor Stephan Froleyks verscheen vorige week ten tonele in Oud Anders. Hij heeft nogal wat bijzondere muziekinstrumenten uitgevonden. Dit keer hoort u een aantal tuba’s die door een soort windmachine worden aangeblazen
05 Son Io Barbara Donna - Roberta Invernizzi, Sonia Prina, Ensemble Claudiana, & Luca Pianca - Francesco Durante - 6.51
De voorraad barok componisten is schier eindeloos. Heeft u wel eens van de Napolitaan Francesco Durante (1684-1755) gehoord? Wij kennen zijn naam slechts vaag, maar de man was onder anderen de leraar van het populaire wonderkind Pergolesi. Hier het fraai gezongen Son Io Barbara Donna van zijn hand
06 Psychosomatic Dung - Frank Zappa - 5.12
Psychosomatic Dung is niet van Zappa Zelf, maar van George Duke, een man die jazz, funk, r&b, alternatieve rock en nog het een en ander aan stijlen speelde. Hij vond in Zappa’s band de beste uitvoerders van zijn nummer die hij zich kon wensen, en speelde in deze specifieke vertolking ook zelf mee. U kunt het nummer vinden op Zappa’s postuum uitgegeven album Waka/Wazzoo uit 2022
07 Woody/Sticks and Bricks/Woodpecker - Trondheim Jazz Orchestra - 8.59
De Noorse muzikantenpool Trondheim Jazz Orchestra bevestigt maar weer eens dat de meest interessante jazz tegenwoordig uit Scandinavië komt. U hoort een drietal korte nummers van dit orkest, en het is net even iets anders dan wat u gewend bent
08 Hob - Richard Dawson - 5.57
‘Hob’ betekent ondeugende elf of kabouter in de Engelse mythologie. Folkzanger Richard Dawson, die over een apart stemgeluid beschikt, laat het wezentje optreden op zijn plaat Peasant. Dit conceptalbum gaat over een aantal fictieve inwoners van het historische Keltische rijk Bryneich (400-600 AD)
09 Woolda - Groove& - 7.55
- zie artikel -