Donderdag 2 februari 2023
De mythologieën die de mensheid in de loop der tijden ontwikkeld heeft staan bol van de meest merkwaardige verhalen. Goden veranderen in dieren, godinnen worden uit het schuim van de zee geboren, mensen veranderen in bomen of zelfs sterren, en ga zo maar door. Alles kan in de sprookjes die homo sapiens bedacht heeft om zijn geloof in het bovennatuurlijke kracht bij te zetten.De mythologie van de Scandinavische volkeren is eveneens zeer rijk aan fantastische vertellingen. Zo is daar Kvasir, een wezen dat ontstaan is toen twee Noordse godenfamilies een oplossing voor hun geschillen trachtten te vinden. Dit gebeurde kort na de schepping van de aarde, een taak die de goden Odin, Vili en Ve gezamenlijk op zich hadden opgenomen. De Asen waren de volgelingen van Odin en de Wanen hielden het bij Vili en Ve. Beide groepen raakten met elkaar slaags omdat ze een andere opvatting hadden over het wel en wee van de wereld. Dit liep uit de hand, en dus besloten de oppergoden dat er een onafhankelijk wezen in het leven geroepen moest worden. Dat wezen moest zien dat hij de strijdende partijen weer met elkaar kon verenigen.
De goden kwamen bijeen en allen spuugden in een groot vat. Uit het verzamelde speeksel werd Kvasir geboren. Hij bleek een wijs man die vrede wist te stichten tussen de strijdende partijen onder de goden. Na zijn diplomatieke optreden trok Kvasir de wereld in, alwaar hij om niet helemaal duidelijke reden werd gedood door twee dwergen. Zijn moordenaars vermengden zijn bloed met honing en maakten er een drank van die ‘dichtersmede’ werd genoemd; alwie dit goedje tot zich nam verkreeg de vaardigheden van een groot verteller. We zouden kunnen zeggen dat aldus de Scandinavische literaire kunsten ontstonden.
Ja, hoe kreeg men het ooit verzonnen. Het verhaal leverde stof genoeg op voor het folkduo ESK. Dit tweetal bestaat uit Miriam Andersén en Poul Høxbro, respectievelijk een Zweedse zangeres en een Deense multi-instrumentalist gespecialiseerd op middeleeuwse muziekinstrumenten. Zij wijdden een album aan deze sage en noemden het Kvasirs Blod (2005). De muziek die de twee op deze plaat maakten is bepaald geen flauwekul; die doet sterk denken aan het onvolprezen album Edda: Myths of Medieval Iceland van het vocale ensemble Sequentia. De leden van deze legendarische groep hadden een grondige studie gemaakt van middeleeuwse muziekpraktijken in IJsland en de rest van Scandinavië. Ze wisten waar ze het over hadden. Het lijkt erop dat de inspanningen van Sequentia bepaald niet voorbij gegaan zijn aan ESK. Wel klinken ze wat meer folk-achtig dan Sequentia; dat collectief bestond uit louter klassiek geschoolde zangeres en zangeressen.
Zondagavond 05-02-’23 hoort u een nummer van Kvasirs Blod, getiteld Darraðarljóð. Het lied wordt prachtig gezongen door Miriam Andersén.
NB: Helaas hebben we geen video kunnen vinden van ESK. Hieronder doen we het dus maar met een fluitsolo van Poul Høxbro.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 05 FEBRUARI 2023 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Put A Motor in Yourself - Frank Zappa - 5.13
Frank Zappa solo op zijn synclavier, een soort synthesizer die van alles kan. Put A Motor in Yourself is van zijn postuum uitgegeven album Civilization Phase III (1994; Zappa stierf in 1993)
02 La Flauta Magica de WA Mozart - Fernando Sor - 9.14
De Japanse akoestische gitarist Toru Kannari vertrok naar Spanje om zijn favoriete Spaanse gitaarcomponisten beter te leren uitvoeren. U hoort hem hier Fernando Sor’s variatie op een deel van Mozarts opera Die Zauberflöte vertolken
03 Ambiance - Michel Philippot - 8.39
Michel Philippot is een Franse componist die in eerste instantie de Tweede Weense School van Arnold Schönberg en de zijnen volgde. Hij schreef dus stukken waarin het twaalftoons systeem, ook wel dodekafonie genoemd, hoogtij vierde. Als assistent van Pierre Schaeffer, de uitvinder van de Musique Concrète, begon hij later ook geluidscollages van alledaagse geluiden te maken. Ambiance is daar een voorbeeld van
04 Daramad - Parisa Pouladian - 5.15
De Iraanse rhubab (= de traditionele Afgaanse luit) specialiste Parisa Pouladian mag niet in haar geboorteland optreden. Een vrouwelijke solo instrumentaliste is daar immers officieel verboden. De opname van haar album Zanganeh uit 2021 zal dan ook niet in Iran hebben plaatsgevonden. Waar dan wel valt niet goed te achterhalen; Pouladian blijft een raadsel, zelfs op internet. Daramad is een prachtig nummer van Zanganeh
05 Getting Older - Billie Eilish - 4.04
We gaan gestaag door met het draaien van Happier Than Ever, het album dat Billie Eilish uitgaf in 2021. Dit is alweer het derde nummer van die plaat dat we de revue laten passeren. De rest komt in volgende uitzendingen vanzelf...
06 Dembo - Chucho Valdés - 6.21
In Oud Anders grossieren we in wonderkinderen, en de Cubaanse jazzpianist Chucho Valdés is daar één van. Hij begon als driejarige al op de piano en zat op zijn negende op het Havana Conservatorium. Jazz werd uiteindelijk zijn keuze. Het nummer Dembo vindt u op zijn album Lucumi uit 1988
07 Darraðarljóð - Esk (Miriam Andersén and Poul Høxbro) - 6.13
Wat de Zweedse zangeres Miriam Andersén en de Deen Poul Høxbro op hun album Kvasir´s Blood laten horen doet denken aan wat het legendarische vocale ensemble Sequentia deed op hun album Edda: Myths From Medieval Iceland. Dit is authentieke muziek uit de Scandinavische oudheid, voor zover mogelijk die te reconstrueren valt
08 Pousse Blues Waltz - Cathrin Pfeifer & Band - 5.08
Flitsende accordeonmuziek van de Berlijnse neo-folk artieste Cathrin Pfeiffer en haar band. Het titelnummer van haar gelijknamige album Pousse Blues Waltz heeft een sterke Zuid-Amerikaanse inslag
09 Reagan at Bitburg - Frank Zappa - 5.39
- zie track 01 – Zappa’s commentaar op Ronald Reagan’s bezoek aan Bitburg, een Duitse plaats waar ook leden van de Waffen-SS begraven liggen. De wereld was ontstemd, Zappa ook
