Donderdag 13 oktober 2022
In de uitzending Oud Anders van 16 oktober ’22 hebben we u een heel bijzonder nummer te bieden. Het heet ‘Morning Raga’ en wordt gespeeld op de jalatarang. Voordat we het over dit instrument gaan hebben, willen we eerst nog wat zeggen over de werkzaamheden op de Zeven Bosjes...De laatste tijd lopen mijn katjes enigszins ontheemd rond wanneer ze buiten zijn. Vanaf 23 augustus dit jaar hebben ze hun vertrouwde leefomgeving tot de grond toe afgebroken zien worden. Inderdaad, een van de groenste straten van Almelo is in een luttele anderhalve maand verworden tot een van die troosteloze betondorpen zoals je ze in de Randstad aantreft. Hoe zit het met de beloofde herbeplanting? Vooralsnog hebben de vernietigers van al het moois waar u op onze straat van kon genieten nog nergens een jong struikje gepoot, laat staan een nieuwe boom. Misschien gebeurt dat in de lente nog, maar indien niet, dan is dat weer typisch voor een politiek orgaan als een gemeente: men komt de eigen woorden niet na. De katten zullen het daarbuiten dan mogelijk zonder beschutting moeten stellen. Ze lagen daar vaak, in de begroeide plantsoentjes; schuilden er tegen de regen, of leerden elkaar in Bijbelse zin kennen als man en vrouw. Nu ja, af en toe voerden ze er ook een guerilla oorlog met hun soortgenoten, maar dat hoort er nu eenmaal bij in een kattenleven.
Dan die rotherrie. Het programma Oud Anders maak ik volledig thuis, en u begrijpt het al: ik word gedwongen om de opname ervan uit te stellen tot na vieren ’s middags. Niemand zit te wachten op een Bach cantate die verpest wordt door het geweld van kettingzagen, hakselaars, kranen, tractors en bomenslopers die elkaar de mop van de dag toebrullen. Want gelooft u me maar, dat alles gaat dwars door de dubbele beglazing van mijn werkkamer heen. Het wordt onherroepelijk door mijn microfoon opgevangen en komt dan in de uitzending terecht.
Afijn, u ziet dat het woon- en werkgenot in mijn huis even wat minder is. Dat zal tot ver in November zo blijven, want men is nog lang niet klaar met de Zeven Bosjes. Bah.
Genoeg geklaagd. We gaan over tot de muziek: rond 19u03m35s hoort u in Oud Anders Milind Tulankar, een Indiase muzikant die zich verdiept heeft in jalatarang (ook wel jaltarang genoemd). Wat is dat voor iets? Wiki geeft er een uitstekende uitleg van. We citeren:
“De Indische jalatarang is een van de oudste muziekinstrumenten ter wereld. 'Jala' betekent in het hindoestaans 'water', 'tarang' staat voor 'golf'.
De jalatarang bestaat uit een aantal porseleinen kommen van verschillende formaten. De verschillen in hoogte, breedte en dikte bepalen de klank van deze kommen die een voorgeschreven hoeveel water bevatten om de klank precies te stemmen. De kommen zijn opgesteld in een driekwart cirkel, de bespeler zit in het midden. Tijdens het bespelen moet het in het warme India relatief snel verdampende water bijgevuld worden om het muziekinstrument op stemming te houden.”
Nou zal deze beschrijving u onmiddellijk doen denken aan het wrijven over de randen van wijnglazen die met water gevuld zijn. Vroeger zag je zoiets nog wel eens op televisie. Het is echter niet hetzelfde! De randen van de porseleinen kommetjes worden niet met de vingers bestreken, maar er wordt tegenaan getikt met stokjes. De jalatarang is dus in feite een slaginstrument. De klanken die een dergelijke verzameling kommen voortbrengt zijn zeer fraai. In deze uitzending draaien we voor u de eerste Raga van Tulankar’s album Healing Jal, maar laten het daar niet bij. Verderop in het jaar hoort u nog een paar nummers van die schitterende plaat.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 16 OKTOBER 2022 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Six Valses-Caprice op.87 No. 2 Vivo, No. 4, No. 6 Vivo - Mel Bonis - 3.09
Mel Bonis (1858 – 1937) was een Franse componiste in een tijdvak dat vrouwen niet geacht werden dat beroep uit te oefenen. Ze heeft voornamelijk voor piano geschreven. Claudine Simon en Laurent Martin voeren drie delen uit van haar Valses-Caprice opus 87
02 Morning Meditation - Milind Tulankar - 8.20
- zie artikel -
03 Bless This Space - Brian Eno - 3.42
Bless This Space van musicus Brian Eno en dichter Rick Holland staat op hun album Drums Between the Bells. Even wennen, we wisten niet dat Eno zo’n lage stem kon opzetten
04 Imker I - Ton Bruynèl - 8.49
Het Keizer Kwartet, bestaande uit vier fluitisten, maakten klanken die de elektroakoestische componist Ton Bruynèl opnam, elektronisch bewerkte en vervolgens weer vermengde met wat het kwartet speelde in het stuk Imker I
05 My Baby's Gone - Curley Weaver - 3.03
De vooroorlogse bluesmuzikant Curley Weaver uit Georgia zingt hier zijn song My Baby’s Gone. Weaver was vooral bekend om zijn samenwerking met Blind Willie McTell
06 Le Carnaval de Venise - Ouverture, Hastez-vous, La Descente de Minerve, La Villanelle - André Campra - 6.43
Le Carnaval de Venise is een opera-ballet van de Franse componist André Campra. Scenes uit een dergelijk werk zijn losjes met elkaar verbonden rondom een bepaald thema. U hoort vier delen uit dit stuk, uitgevoerd door Les Chantres du Centre de Musique Baroque de Versailles en Le Concert Spirituel, beiden onder leiding van Hervé Niquet
07 Wigwam - Chick Corea & Origin - 6.55
Het album Change is de eerste studio-opname van het akoestische jazzsextet Origin met Chick Corea op de piano. Voor Corea was de groep een droomensemble van topmuzikanten die zijn ideeën uitstekend konden vormgeven. Wigwam is het eerste nummer van Change
08 Kapad (Hijacked) - Emilia Amper - 4.46
Emilia Amper is een specialiste op het traditionele Zweedse instrument de nickelharpa, dat zowel snaren als toetsen heeft. Emilia heeft zoal haar eigen kijk op de folkmuziek van Zweden. Kapad vindt u op haar album Trollfuglen (Tovervogel)
09 Come to My Bedside, My Darlin' - Eric Andersen - 5.08
Peter Koelewijn maakte met Kom Uit de Bedstee Mijn Liefste (1968) een persiflage op het nummer Come to My Bedside, My Darlin' van de Amerikaanse folkzanger Eric Andersen. U hoort hier dus het origineel
10 Bona Domna - Anoniem (Alla Francesca) - 5.31
Een zangeres van het vroege muziek ensemble Alla Francesca zingt een lied van een anonieme troubadour die ergens tussen de elfde en dertiende eeuw geleefd moet hebben. De song staat op Alla Francesca’s album Trobar et Joglar