Donderdag 15 september 2022
Het is alweer ruim negen jaar geleden dat we op deze pagina een artikel wijdden aan de excentrieke Amerikaanse componist Moondog (.Louis Thomas Hardin, 1916 – 1999) Dat was op donderdag 17 februari 2013. Wij verwijzen u naar dit artikel. Daarin staat wat u globaal over deze zonderlinge artiest moet weten. Het is lastig om een nieuw artikel over hem te schrijven zonder in herhalingen te vallen. We kunnen dus weinig anders doen dan het geschrevene van 13-02-2013 zo hier en daar aan te vullen. Zo hebben we u toentertijd niet verteld dat Hardin’s eerste inspiratiebron de muziek van de native Americans was. Als jong kereltje zat hij ooit op schoot bij Chief Yellow Calf van de Arapaho indianen tijdens een opvoering van een traditionele zonnedans. Hij mocht meetrommelen! En dat deed hij graag, want al op vijfjarige leeftijd had hij van een paar kartonnen dozen een soort drumkit gemaakt. Zijn voorliefde voor slagwerk zat er bij hem dus al vroeg in, als ook zijn vermogen om zelf zijn eigen instrumenten te maken.
Over zijn handicap: Moondog is niet blind geboren. Hij is het geworden toen hij ergens op een veldje een ontsteker vond, dat onderdeel uitmaakt van bijvoorbeeld dynamiet, maar ook zelf kan ontploffen. Het gevaar van zo’n detonator is dat het er niet uitziet als munitie. Hardin heeft dus waarschijnlijk niet goed geweten wat hij in handen had. Hoe het ook zij, de zaak explodeerde midden in zijn gezicht. Het kostte hem zijn ogen. Dit vreselijke ongeval heeft hem er niet van weerhouden om zich op zijn manier tot een muzikant van betekenis te ontwikkelen, waarbij hij de invloed van Amerikaanse etnische klanken en de volksmuziek van immigranten verwerkte. Een fraai voorbeeld laten we u zondagavond 18 september 2022 horen, direct aan het begin van de uitzending. We draaien dan zijn nummer Single Foot, dat overduidelijk trekken heeft van Jiddische folk, eventueel gecombineerd met een stevig Balkan ritme.
Zoals we in het artikel van 17-02-2013 al zeiden, was Moondog voornamelijk autodidact. Hij heeft zich op eigen houtje meester gemaakt van de compositorische verworvenheden van de groten in de klassieke muziek. Toch heeft hij ook nog een bul aan de Universiteit van Memphis gehaald, dankzij een docent aldaar die zich inspande voor de visueel beperkte medemens. Maar ja, dan heb je die bul, en wat dan? De meesten die aan een conservatorium afgestudeerd zijn komen in een orkest terecht. Dat wordt moeilijk voor iemand die zijn vingers nodig heeft voor het lezen van een notenschrift in braille, en tegelijkertijd een muziekinstrument moet bespelen. Om nog maar te zwijgen over het feit dat zo iemand de dirigent niet kan zien. Met andere woorden, er zat voor de gedreven muzikant Moondog weinig anders op dan om zelf maar componist te worden. En dat deed hij op unieke wijze. Hardin heeft de repeterende ritmes van de minimal music uitgevonden, die hij in de straten van New York op zijn zelfgemaakte instrumenten speelde. Moondog deed wat Bach deed met het contrapunt – de meerstemmigheid – maar had het lumineuze idee om de melodielijnen steeds te herhalen. Ziedaar de geboorte van de minimal music. Philip Glass, Steve Reich en vele anderen hebben veel van hem opgestoken.
We kunnen Moondog prijzen om zijn inventiviteit, zeker. Maar het meest verbijsterende blijft toch die hoogstpersoonlijke klank van hem, waarvan we bij benadering niet kunnen zeggen hoe hij die tevoorschijn getoverd heeft; we hebben het nu over de pure levenslust die zijn muziek uitstraalt. Luistert u naar een paar van zijn beste nummers en u wordt er blij van. En dat is wat het voor Oud Anders de moeite waard maakt om hem nog eens vaker te laten horen.
Zondagavond vanaf ca. 19.01 en rond 19.45 uur: respectievelijk Single Foot en Bumbo. Van Moondog!
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 18 SEPTEMBER OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Single Foot - Moondog - 2.23
Louis T. Hardin, aka Moondog of ook The Viking of Sixth Avenue was een uitzonderlijke artiest die aan de wieg van de minimal music stond. Zijn nummer Single Foot, dat een beetje een jiddische inslag heeft, wordt hier uitgevoerd door de Britten Sinfonia
02 Lost City - Big Mama Thornton - 4.52
Hound Dog en Ball ‘n Chain zijn twee nummers die u wel wat zullen zeggen. Big Mama Thornton schreef het eerste nummer niet zelf, maar was wel de eerste die het uitvoerde; Ball ’n Chain is wel degelijk van haar hand. Deze beroemde songs werden respectievelijk door Elvis Presley en Janis Joplin gecovered.
03 3 Piece Suite The Drones - Chris Stapleton - 4.43
De draailier (Eng. Hurdy-Gurdy) kwam al in de negende eeuw na Chr. voor. Chris Stapleton is een virtuoos op dit oude instrument, dat het midden houdt tussen een viool en een keyboard. In Three Piece Suite speelt hij samen met het folkkwartet The Drones uit London
04 Step Lightly - Art Farmer and the Jazz Giants - 6.51
Plezierige jazz van trompettist en bugel speller Art Farmer met de Jazz Giants, een gelegenheidsgroep van gerenommeerde artietsen zoals Elvin Jones, Kenny Drew en Horace Silver
05 Zieh dich aus, Petronella! - Friedrich Hollaender - 2.21
De naam van filmmuziek componist Friedrich Hollaender zal niet bij iedereen bekend zijn, maar degene die zijn song ‘Zieh dich aus, Petronella!’ hier ten gehore brengt zal een belletje doen rinkelen: dat is namelijk de cabaretiere en actrice Ute Lemper...
06 Sinisen Ruusun Tapaus - Cucina Povera - 20.00
Een langer stuk van Maria Rossi, artiestennaam Cucina Povera. Zij neemt haar merkwaardige songs met de eenvoudigste apparatuur op en weet een bijna bovennatuurlijke sfeer op te roepen. Sinisen Ruusun Tapaus kan vertaald worden met de Zaak van de Blauwe Roos
07 Bumbo - Moondog - 3.56
- zie track 01 – The Britten Sinfonia neemt hier Moondog’s compositie Bumbo voor zijn rekening
08 Five Times - Krists Auznieks - 10.25
Krists Auznieks, een gewaardeerd componist uit Letland, heeft vele stukken gecreeërd die door de critici als complex, mooi en elegant omschreven worden. Five Times wordt hier uitgevoerd door percussionist en vibrafonist Kramer Milan
