Donderdag 8 september 2022
Hoe komt een muzikant erbij om een bepaalde stijl van koken als artiestennaam aan te nemen? De in Schotland wonende en werkende Maria Rossi, oorspronkelijk afkomstig uit Karelië - een regio die door Rusland en Finland gedeeld wordt - noemt zichzelf Cucina Povera. Diegenen onder u die een beetje uit de voeten kunnen met Italiaans of Frans weten dit moeiteloos te vertalen met ‘armeluiskeuken’. Welaan, juffrouw Armeluiskeuken zingt dat het een lieve lust is; ze laat zich inspireren door de sprookjesachtige schoonheid van haar geboortestreek en bedwelmt iedereen die kennis maakt met haar merkwaardige, zweverige hymnes. Over haar echte naam, als wel over de keuze voor het alias Cucina Povera kunnen we alleen maar speculeren: heeft ze een Italiaanse vader of moeder? Het lijkt ons niet dat Rossi nou een gebruikelijke Finse naam is....raadpleegt u internet zoveel u wilt, u krijgt geen antwoord op deze vraag. Wijzelf zijn er na een uurtje naarstig zoeken niet achter gekomen wat precies de achtergrond van Maria Rossi is. Goed, ze is Finse en woont in Glasgow, zoveel weten we. Voor de rest blijft haar privéleven een gesloten boek.Mooi. In oud Anders houden we van raadselachtige songwriters, vooropgesteld dat ze over een zeker talent beschikken. En dat doet ze, deze Maria Rossi. Ze zingt geweldig mooi. We keren nu terug naar de vraag aan het begin van dit artikel: waarom Cucina Povera? Wel, dat zit zo: in vroeger tijden verzamelden de bedienden in het huishouden van de hoge Italiaanse heren de restjes die er na een copieus diner achterbleven. Dikwijls waren dat niet meer dan een paar draadjes vlees. De koks in de kelder van een palaccio wisten daar echter wel raad mee; ze vulden die restjes aan met kruiden, planten en groenten die overal op het Italiaanse platteland in het wild groeiden. Soms behoorden ook allerlei peulvruchten en granen daartoe. Zodoende verkreeg men een maaltijd die weinig tot niets kostte, en die verdeeld werd onder de armen. Er is een traditie ontstaan in deze manier van koken, en die werd de Cucina Povera genoemd. Het waren eenvoudige, doch voedzame maaltijden, grotendeels gemaakt met wat de natuur te bieden had. De keuken bestaat nog steeds, ook al zal het benodigde vlees niet meer van de bordjes van de rijken afkomen.
Maria nam de naam Cucina Povera aan omdat ze in zekere zin op dezelfde manier te werk gaat als de kelderkoks van weleer. Voor haar geen ingewikkeld in elkaar gezette muziek waarbij er studio geluidspanels van twee vierkante meter aan te pas komen. Ze heeft een tascam waarmee ze haar stem en allerlei geluiden uit haar omgeving opneemt. Vervolgens verwerkt ze die geluiden met een zogeheten loop pedal. Dat is een klein apparaatje uitgerust met een pedaal. Via een paar klikken op dat pedaal kan ze alle beschikbare klanken naar believen mixen en overdubben. Vraagt u me niet hoe dat precies werkt, daar ben ik niet technisch genoeg voor; maar beide devices die ze gebruikt schijnen vrij simpel te bedienen te zijn. Juist, daar hebben we het: de Cucina Povera. De armeluiskeuken voor muzikanten die geen geld hebben om een peperdure studio af te huren.
Zondagavond moet u enige tijd wachten voordat u Maria Rossi te horen krijgt; we sluiten de uitzending met haar af met haar nummer Yksin Yöllä (alleen ’s nachts) van haar album Dalmarnock Tapes, dat ze ergens in de buurt van Glasgow opnam tijdens een heftige storm. Schakelt u dus in tegen ca. 19.50 uur. We beloven u echter dat er de volgende week een paar van haar langere meesterwerkjes gedraaid gaan worden. Cucina Povera heeft zoveel te bieden!
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 11 SEPTEMBER OP AAFFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Kyrie Eleison Catherine Braslavsky & Joseph Rowe - 2.28
Catherine Braslavsky, een vroege muziek specialiste, heeft een uitvoerige studie gemaakt van de hymnes van de 12e eeuwse abdis Hildegard von Bingen. Zij interpreteert de muziek van deze legendarische componiste op geheel eigen wijze en wordt daarin bijgestaan door multi-instrumentalist Joseph Rowe
02 Ziandi - Dave Holland, Zakir Hussain & Chris Potter - 7.23
Een contrabassist, tablaspeler en een saxophonist verenigen de geïmproviseerde muziek van Oost en West. Good Hope uit 2019 is een plaat van een drietal virtuoze jazzmuzikanten
03 Vision On A Starry Night - Alan Hovhaness - 5.15
Het Central Washington University Wind Ensemble brengt Vison on A Starry Night van de Armeens/Schots/Amerikaanse componist Hovhaness. U hoort o.a. een dwarsluit en een harp. Het nummer is zo romantisch als de titel maar doet vermoeden…
04 Yaoum Jamil - Nasser Houari - 7.58
Nasser Houari is....een apotheker en daarnaast een voortreffelijk bespeler van de Arabische luit de oud. U hoort zijn nummer Yaoum Jamil van zijn album Ahlam Melodies uit 2006
05 Throw Me Overboard - Bessie Jones & the Georgia Sea Island Singers - 3.59
Over de geïsoleerde Afro-Amerikaanse eilandbewoners van de staat Georgia hebben we het al dikwijls gehad. Hun stijl van blues staat zeer dicht bij hun Afrikaanse wortels. Hernieuw de kennismaking met zangeres Bessie Jones en de Georgia Sea Island Singers!
06 Traditional South Indian Kirtanam - Chris Hinze & Charlie Mariano - 6.37
Dwarsluitspeler Chris Hinze heeft zich in de loop van zijn carrière veel bezig gehouden met muziek van andere culturen. De muziek van India heeft een speciaal plekje in zijn hart. Hier hoort u hem met Charlie Mariano, die zo ongeveer alles was fluit en koperwerk is kan bespelen. Het nummer vindt u op Hinze’s Blue Stone uit 1995
07 Beggar - Richard Dawson - 7.23
Peasant van Richard Dawson uit Newcastle is een uniek folkalbum. Hij laat daarop allerlei mensen/beroepsgroepen aan het woord komen uit het historische, Keltische rijk Bryneich (Noord-Oost Engeland, AD 400-600). Het zijn dus eigenlijk een soort Chauceriaanse vertellingen, maar dan op muziek gezet
08 Marathonnerre Szene 2 - Art Zoyd - 9.10
Marathonnerre Szene 2 is afkomstig uit een 12 uur durende non-stop show van de Franse avant-garde groep Art Zoyd. De elektronica speelt hier een hoofdrol
09 Yksin Yöllä- Cucina Povera - 6.05
- zie artikel -