Donderdag 2 juni 2022
De Venetiaanse zangeres en componiste Barbara Strozzi was een buitenechtelijk kind van Giulio Strozzi. Deze werd overigens zelf ook buiten het officiële huwelijk verwekt werd door zijn biologische vader, Roberto Strozzi, een telg van een invloedrijk adellijk geslacht uit Florence dat later naar Venetië trok. Ja, zo ging dat in vroeger tijden; mensen van aanzien trouwden dikwijls zonder dat er al te veel ware liefde bij aan te pas kwam. Een huwelijk tussen twee partners diende soms slechts om de van geboorte meegekregen status van de partners te bekrachtigen. Het duurde niet lang of de pasgetrouwde man ging de hort op en kreeg dan links en rechts kinderen die zijn naam niet mochten dragen. Naar verluidt hield Giulio het met een dienstbode van hem en kreeg samen met haar zijn dochter Barbara, ook al zijn er geen bronnen waarin dit onomstotelijk vastgelegd staat.Vader Giulio Strozzi behoorde tot een vereniging van intellectuelen die zich bezig hielden met het bewaken van de cultuur in Venetië. Die groep heette de Accademia degli Incogniti. Waarschijnlijk was het niet mogelijk voor vrouwen om toe te treden tot een dergelijk voornaam gezelschap, vooral niet als het ging om een onechte dochter van één van de leden. Dat zou de heren van de academie op zijn zachtst gezegd in verlegenheid gebracht hebben. Dit niet in het minst omdat er toentertijd beslist meerderen geweest zijn binnen deze illustere kring vrijdenkers die wel ergens een ‘bastaardje’ hadden rondlopen....
Nu moet Giulio stapelgek geweest zijn op de vrucht van zijn slippertje, want wat deed hij? Toen hij in de gaten kreeg dat Barbara geweldig kon zingen en ook al vroeg aanleg vertoonde om zelf te componeren, zorgde hij ervoor dat ze les kon nemen bij Francesco Cavalli, een gevierde leerling van Claudio Monteverdi. Daarnaast richtte hij speciaal voor haar een nieuwe academie op onder de naam Accademia degli Unisoni. Omdat deze vereniging ten bate van Barbara in het leven geroepen was, maakte zij er vanzelfsprekend onderdeel van uit. Dit feit heeft haar toekomst als beroemd muzikante verzekerd. Talent had ze genoeg om haar roem waar te maken; Barbara heeft een vracht liederen gecomponeerd van een kwaliteit waar de meeste musici van haar tijd niet aan konden tippen.
Komt in bovenstaand verhaal één en ander u bekend voor? Vast en zeker. Meer dan een eeuw daarvoor was er ene Piero da Vinci, ook al zo’n rijke notabele, die – getrouwd en wel – zijn handen niet thuis kon houden als hij ergens een knappe boerendochter tegen het lijf liep. We hoeven de naam niet te noemen van de spruit die uit een zo’n ontmoeting voortkwam, maar doen het voor alle duidelijkheid toch maar even: we hebben het over niemand minder dan Leonardo da Vinci. En reken maar dat dit kereltje de oogappel van zijn vader geworden is.
Hoe kon het ook anders! Behalve dat de jeugdige Leonardo volgens de overlevering (Vasari) een buitengewoon knappe, atletische jongeling was om te zien, beschikte hij ook nog eens over niet één, maar wel twaalf talenten. En wat voor talenten, goeie genade. De sterren aan het firmament zouden er haast bij verbleken. Probeer dan als vader maar eens niet van zo’n joch te houden. Afijn, Piero heeft ervoor gezorgd dat zijn zoon opgenomen werd in de werkplaats van de beroemde schilder Andrea del Verrocchio. Van daaruit ging het verder met dit wonderlijke genie.
Welaan, we hadden het over Barbara Strozzi. Zij behoorde tot de overgangsperiode van hoog-polyfonie naar barok. Haar werken bevatten dan ook kenmerken van beide stijlperioden; aan de ene kant horen we weelderige polyfonische structuren, en dan weer geagiteerde solostemmen met een rijke instrumentale begeleiding. Het naar voren halen van individuele zangstemmen had vanzelfsprekend alles te maken met het feit dat Barbara zelf een virtuoze sopraan was. Haar stem werd in haar tijd zeer gewaardeerd.
U gaat deze versmelting van oude en nieuwe klassieke stijlen horen in Strozzi’s L'Amante Modesto (de bescheiden minnaar), dat Oud Anders zondagavond 05-06-’22 voor u draait. Schakelt u ergens rond 19.14 in, dan heeft u het tijdstip voor deze welluidende compositie te pakken. Of beter nog, schakel in om 19.00 uur en luister het hele uur lang.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 05 JUNI 2022 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Mama - Sarah Jarosz - 2.30
We maken voortgang met het album Blue Heron Suite van de Amerikaanse folkzangeres Sarah Jarosz. Mama is het vijfde nummer van die plaat die we draaien in Oud Anders. We sluiten de uitzending af met een zesde song. En het blijft boeien!
02 Chasid Lakodalmi Táncok (Hasid Wedding Dances) - Muzsikás - 4.33
Het ensemble Muzsikás brengt hier joodse muziek uit Transsylvanië, dat geheimzinnige deel van Noord-West Roemenië waar ooit Vlad Tepes, oftewel graaf Dracula woonde
03 Toward - Kaja Draksler - 5.24
De afgelopen weken hebben we het een en ander van Kaja Draksler’s meest recente album In Otherness Oneself gedraaid. We houden niet op totdat de hele plaat de revue heeft gepasseerd...luistert u naar Toward van dit album, waarop pianiste Draksler soleert
04 L'Amante Modesto - Barabara Strozzi - 6.29
- zie artikel -
05 Rose of Jericho - Mino Cinelu & Nils Petter Molvaer - 6.35
Percussionist Mino Cinelu uit Frankrijk en trompettist Nils Petter Molvaer uit Noorwegen vormen een smaakmakend duo op hun album SulaMadiana uit 2020. U hoort jazz die een beetje aan Jan Garbarek doet denken
06 The Grapes Of Rag - Michael Connolly & Miller McNay - 3.09
Blues en rag op de mandoline van het duo Michael Connolly & Miller McNay. U vindt het nummer op hun album The Mandolin Casefiles uit 2010
07 Coalescence: Light on Water pt. I - Claire Chase & Rand Steiger - 10.03
Wanneer dwarsfluitiste Claire Chase ergens haar medewerking verleent, kunt u ervan uitgaan dat het een hypermodern stuk betreft; deze vrouw is gespecialiseerd op hedendaagse muziek die lak heeft aan de grenzen van genres. We hebben het ruim 18 minuten durende stuk Light on Water voor u in tweeën geknipt. Zie ook track 09
08 Troisième Duo Pour Deux Harpes: Rondo. Allegro - Francesco Petrini - 5.56
Francesco Petrini (1744–1819) was een componist en harpspeler wiens werken verplicht material zijn voor conservatoriumstudenten. Mara Galassi en Gabriella Bosio voeren het rondo uit zijn Troisième Duo Pour Deux Harpes voor u uit. De melodie zal de liefhebber van klassieke muziek mogelijk niet onbekend zijn!
09 Coalescence: Light on Water pt. II - Claire Chase & Rand Steiger - 8.33
- zie track 07 – Het tweede deel van Light on Water van Claire Chase, dwarsfluit, en Rand Steiger, piano
10 Across the Canyon - Sarah Jarosz - 3.17
- zie track 01 – Nogmaals een song van het album Blue Heron Suite van de Amerikaanse folkzangeres Sarah Jarosz