Donderdag 2 december 2021
Zo af en toe valt Oud Anders op een traditionele feestdag. We nemen dat niet altijd mee in onze uitzending, maar soms kunnen we de verleiding niet weerstaan. Voor zondag 5 december (pakjesavond) hadden we gedacht om u maar eens wat liederen ter ere van St. Nikolaas aan te bieden. Dat doen we niet met de bekende sinterklaasliedjes in de trant van ‘zie ginds komt de stoomboot...’ en dergelijke, maar met religieuze odes die in vroeger tijden over de goedheiligman geschreven werden. Voordat we overgaan tot een korte omschrijving van de gekozen muziek, willen we u graag nog wat vertellen over de vroegste herinneringen van onze presentator aan dit zo dierbare kinderfeest......wie was de machtigste persoon op aarde? Mijn vriendjes en ik hielden hier altijd felle discussies over toen we nog in de witbebaarde kindervriend geloofden. Presidenten en koningen schoven we terzijde, want we wisten toen al dat die geen wonderen konden verrichten. En God? God was vanzelfsprekend de heerser van iedereen en alles. Van hem kon je echter moeilijk beweren dat hij een aards wezen was; hij woonde in de hemel. Dat telde niet mee.
Tja, en wat te zeggen over de paus...die was de baas van alle katholieken en stond in de kerkelijke hiërarchie toch boven een bisschop, nietwaar? Dat mocht dan wel zo zijn, maar ook van de paus kon je geen magie verwachten. Wisten wij veel dat er bij tijd en wijle wel degelijk een pontifex heilig was verklaard op grond van een enkel mirakeltje dat hij op zijn naam zou hebben staan.
Nee, dan Sinterklaas! De brave man grossierde in wonderen, net zoals Jezus dat gedaan had. Sinterklaas had kinderen uit de dood doen opstaan, graanzakken vertienvoudigd tijdens een hongersnood, was honderden jaren oud en raasde op zijn schimmel over alle daken van Nederland. Voor dat laatste feit had –ie dan niet meer dan een avondje nodig. Hij was alomtegenwoordig, alsof hij alle principes van de kwantummechanica in zijn vingers had. Kortom, die man kon pas toveren! Bovendien was hij onmetelijk rijk. Dat moest ook wel als je alle kinderen elk jaar zoveel cadeautjes gaf. De centjes van Sint spraken ons kindertjes natuurlijk ook aan.
Het was dus beklonken: Sinterklaas was de machtigste persoon op aarde. De man zoals wij die kenden is helaas slechts acht jaar oud geworden. Toen vertelde iemand ons dat hij niet bestond. Zucht. Een wereld van prachtige magie stortte in; we werden te vroeg volwassen.
In onze muziekverzameling troffen we voldoende historisch materiaal aan dat de Sint bewierookt. Zo heeft de groep Anonymous 4, bestaande uit vier klassiek geschoolde zangeressen, een hele cd gewijd aan de mythen en sagen die sinds de middeleeuwen rondom de bisschop van Myra ontstaan zijn. Het album draagt de titel Legends of St. Nicholas - Medieval Chant & Polyphony. Verder heeft u misschien ook wel eens gehoord van de Saint Nicolas cantate van de Engelse componist Benjamin Britten. Die man was niet katholiek, mogelijk zelfs niet eens gelovig, maar toch heeft hij nogal wat religieuze werken geschreven.
En dan is er het Ensemble Peregrina. Evenals Anonymous 4 hebben ze een aantal liederen uit de middeleeuwen verzameld en prachtig vertolkt op hun cd Miracula - Medieval Music for Saint Nicholas.
Voor zondag 05-12-’21 houden we het op twee nummers van deze laatste groep, te weten Nicholai Sollempnia (Het feest van St. Nicolaas) en Celica Siderei (het meest toegewijde hemelse hof). Het eerste lied is afkomstig uit een 15e eeuws manuscript dat bewaard is gebleven in de Zwitserse abdij van St. Gallen. Het tweede lied is gevonden in de Zwitserse plaats Sion en stamt uit de 14e eeuw.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 05 DECEMBER 2021 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Luka - Hania Rani - 5.06
De Poolse pianist en componiste Hania Rani maakt fraaie romantische pianomuziek die in de verte aan haar landgenoot uit het verleden Chopin doet denken. Luka is van haar album Esja uit 2019
02 Casino Trem - Tyondai Braxton - 7.20
Tyondai is de zoon van jazz professor Anthony Braxton. Zijn muziek is anders dan die van zijn vader, maar het is duidelijk dat de creatieve vonk hier genetisch bepaald is. Op zijn synthesizers maakt hij met Casino Trem iets bijzonders
03 Nicholaisollempnia - Ensemble Peregrina - 1.42
Het ensemble Peregrina heeft een hele cd gewijd aan Sinterklaas. Geen kapoentje hier, maar een lofzang die al vele honderden jaren oud is
04 When It All Comes Down (I'll Still Be Around) - B.B. King - 4.09
Tja… ‘It has all come down’, maar helaas loopt B.B. King niet meer rond. De muziek van deze grootmeester van de elektrische blues blijft echter voorlopig nog wel staan. Misschien bedoelde hij dat met de titel van het nummer?
05 Your Company - Marketa Irglova - 4.53
De Tsjechische, inmiddels IJslandse sinersong-writer Marketa Irglova heeft een stem waar iedereen met plezier naar zal luisteren. De song Your Company is van haar album Anar uit 2011
06 Orot - Ikue Mori - 4.39
Percussioniste en laptop artieste Ikue Mori weet als altijd te verrassen met de klanken die ze uitvindt. In die zin lijkt ze wel een beetje op Karlheinz Stockhausen, die ook altijd weer iets bijzonders wist te doen. Orot is van haar album In Light of Shadows uit 2015
07 Hungarian Dances No.1 & 17 (transcription Joseph Joachim) - Johannes Brahms - 6.30
De Hongaarse Dansen van Brahms warden getranscribeerd voor viool door Joseph Joachim. De man die het hier voor u uitvoert heet Leonid Kogan. De muziekgeschiedenis heeft weinig virtuozen van zijn kaliber opgeleverd. Bent u niet zo weg van de viool? Na deze twee nummers wel...
08 Lord Chancellor’s Nightmare Song & Sidewalk Cafe - Todd Rundgren - 5.59
Twee tongue-in-cheek nummers van de briljante rocker Todd Rundgren. U vindt ze beide op zijn dubbelalbum Todd uit 1974. Hij liet zich voor de Nightmare Song inspireren door de opera Iolanthe van Gilbert & Sullivan, en gaf er een absurde versnelling aan
09 Sa Va Bella (For Lady Legends) - Milt Jackson - 6.08
Het gaat nooit mis met vibrafoon maestro Milt Jackson. Sa Va Bella is het titelnummer van zijn gelijknamige album uit 1997
10 Esja - Hania Rani - 4.21
- zie track 01 -
11 Celica siderei - Ensemble Peregrina - 5.28
- zie track 03: een tweede ode aan st. Nicholas, beter bekend als Sinterklaas in onze contreien. Dit gezang stamt uit de 14e eeuw
