Donderdag 2 september 2021
Oud Anders ontwaakt uit een schier eindeloze zomerslaap en zet alles op alles om de eerste uitzending van het seizoen tot een gedenkwaardige te maken. Dat doen we met een aantal oude getrouwen die we al meerdere malen voorbij hebben laten komen, maar ook met gloednieuwe artiesten die het verdienen om in de schijnwerpers gezet te worden.Een noot voor hen die voor het eerst inschakelen op dit muziekprogramma: Oud Anders zet niet zozeer een lijn uit. Er is maar één lijn, namelijk dat er geen lijn gevolgd wordt. Zo kunt u dus het ene moment genieten van een uiterst melodieuze compositie uit de polyfonie, om vervolgens opgeschrikt te worden door een elektronisch kraken en knarsen dat nog het meest lijkt op een radio met gestoorde ontvangst. We schuwen geen enkel genre in Oud Anders en draaien alles, zolang de uitzendingen maar zo contrastrijk mogelijk worden.
Dit gezegd hebbende moeten we eraan toevoegen dat enige aflevering wel degelijk een rode draad kan bevatten. Dit is beslist het geval aan het begin van dit nieuwe seizoen; we grijpen dankbaar terug op de man die we onze huiscomponist noemen, namelijk de geboren New Yorker John Zorn (die overigens op het moment van schrijven, dd. 02-09-2021, achtenzestig jaar oud wordt). De Nederlandse versie van de internet encyclopedie Wiki merkt hem aan als jazzcomponist. Dit is echter wel een zeer beperkte visie op het fenomeen Zorn. Hij mag dan ooit begonnen zijn als een saxofonist die klonk als een opgevoerde brommer – zijn vroege compilatie ‘The Parachute Years’ plaatste hem in de categorie improv – maar hij kan zo vreselijk veel meer. Geen enkel genre of subgenre is hem vreemd. John Zorn kan alles, en dat ook nog eens op een behoorlijk hoog niveau. Niet voor niets noemen wij hem onze huiscomponist; Zorn laat zo ongeveer alles horen wat er in de muziekgeschiedenis voorhanden is, en dat doet Oud Anders ook.
De Engelstalige Wiki slaat de spijker op zijn kop:
Zorns avant-garde en experimentele benaderingen van compositie en improvisatie omvatten jazz, rock, hardcore, klassiek, hedendaags, surf, metal, soundtrack, ambient en wereldmuziek. In 2013 beschreef het jazz tijdschrift Down Beat Zorn als een van onze belangrijkste componisten, en in 2020 merkte het gewichtige muziekblad Rolling Stone op: "Hoewel Zorn bijna volledig buiten de mainstream heeft geopereerd, heeft hij zich geleidelijk aan laten gelden als een van de meest invloedrijke muzikanten van onze tijd".
Juist. Bekijkt u eens wat foto’s van Zorn: hij is een klein mannetje, meestal met een niet bijster modieus brilletje op. Zijn kleding onderscheidt hem ook bepaald niet van de massa. Hij ziet eruit als iemand die door de gemiddelde scholier als een nerd en/of loser omschreven zou worden, maar pas op! Dat onopvallende koppie van hem herbergt een brein dat we nog maar het beste kunnen vergelijken met een actieve vulkaan. De man produceert aan de lopende band composities die hij dan via zijn eigen label Tzadik uit laat voeren door artiesten van allerlei genres. Zorn maakt soms meer dan zes cd’s per jaar (soms nog veel meer) en verleent zijn medewerking aan nog eens dat aantal. Je vraagt je af of de man überhaupt wel slaapt...laten we er echter vanuit gaan dat hij ergens in een New Yorks penthouse wel af en toe een uiltje zal knappen. Hoog en droog, zonder dat hij zich zorgen hoeft te maken over zijn geboortestad die op het ogenblik bezig lijkt te verdrinken onder het geweld van Ida. Alle kans dat deze storm een bron van inspiratie wordt voor deze immer voortwerkende muzikale krachtpatser.
Voor de uitzending van zondag 05 september koos Oud Anders een drietal nummers van Zorn’s album The Testament of Solomon uit 2014. Hij schreef het voor het zogeheten Gnostic Trio, bestaande uit Carol Emanuel (harp), Kenny Wollesen (vibrafoon) en Bill Frisell (akoestische gitaar).
Luistert u eens naar dat heerlijke eerste nummer ‘Alamot’ waar we ons uurtje mee opstarten. Het woord betekent ‘ongetrouwde, jonge maagden’. Tja, we hebben het over Solomon, nietwaar? Deze historische vorst uit het oude Israëlische koninkrijk zou 700 vrouwen en 300 concubines gehad hebben. De legendes hieromtrent doen verder niet ter zake; Alamot is een prachtige compositie waarin de harp begint, na een half minuutje bijgestaan wordt door de vibrafoon, en even later aangevuld wordt door de gitaar van Frisell. Deze laatste zal overigens een van Zorn’s trouwste medewerkers zijn, omdat hij zich evenmin beperkt tot één enkel genre. Frisell kan alles op zijn gitaren en heeft er een langdurige samenwerking met Zorn op zitten.
Oud Anders, zondag 05 september 2021 vanaf 19.00 uur: wees erbij. Het wordt weer mooi.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 05 SEPTEMBER 2021 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Alamot - John Zorn - 4.20
- zie ook artikel - natuurlijk beginnen we het nieuwe seizoen met de huiscomponist van Oud Anders, te weten alleskunner John Zorn. U hoort van hem een aantal composties die hij schreef voor Carol Emanuel op de harp, Bill Frisell op de akoestische gitaar en Kenny Wollesen op de vibrafoon
02 Saajalaul - Maimu Jogeda - 4.26
Accordeon muziek uit Estland. Maimu Jogeda weet originele composties te maken voor dit instrument
03 Cantigas de Santiago- No. 1: Quen a Virgen Ben Servirá – Stephen Goss - 3.17
Stephen Goss, een componist uit Wales, heeft prachtige werken voor de akoestische gitaar geschreven. Eeen van de meest vooraanstaande akoestisch/klassieke gitaristen van nu - David Russell – voert een deel uit van de Cantigas de Santiago
04 Icaresque Para Tres Flautas - Felix Ibarrondo - 7.17
Felix Ibarrondo is een componist uit het Spaanse Baskenland. Hij heeft gestudeerd in Parijs onder bekende namen als Dutilleux en Ohana. U hoort van hem een stuk voor drie dwarsfluiten
05 La Javanaise - Serge Gainsbourg - 3.23
Khatia Buniatishvili, de Georgische pianiste die op het ogenblik hoge ogen gooit in de wereld van de klassieke muziek, interpreteert hier een lied van de de Franse chansonnier Serge Gainsbourg
06 Djembe kan Yé - Lassina Coulaby & Ensemble Yan Kadi Faso - 10.54
Drums uit Burkina Faso, vroeger bekend als Opper Volta. Wat moeten we er verder van zeggen? U hoort virtuoos tromgeroffel
07 Nirdi - John Zorn - 3.15
- zie track 01 -
08 Master Song - Leonard Cohen - 6.00
Het wordt weer eens tijd voor een van de prinsen van de doordachte songs…u hoort Leonard Cohen met Master Song, een nummer dat veel lijkt op zijn hit Suzanne uit 1966
09 Falak-e Dashti - Jean During - 2.11
Jean During is een Franse muzikant en etnomusicoloog die gespecialiseerd is in muziek uit de landen van het Oosten, met name Iran, Centraal-Azië, Afghanistan en Azerbeidzjan. In het nummer Falak-e Dashti bespeelt hij de dotar, een luitachtig instrument uit het aloude Perzië, dat twee bespeelbare snaren kent en een aantal meetrillende snaren
10 Song from Wakhan - Anoniem - 5.54
Lang leve het vrije Afganistan...de streek Wakhan heeft nooit last gehad van alle oorlogen die er zich afspeelden in de rest van het land; het lag te hoog en het was er te koud. Niemand die daar ging vechten. Luistert u naar een song uit deze bijzondere regio
11 Holat Ahavah - John Zorn - 4.24
- zie track 01 -