Donderdag 24 juni 2021
Voordat we overgaan tot het muziekdeel van deze pagina willen we nog enige opmerkingen plaatsen over het EK voetbal. Deze alleraardigste versie van het toernooi verdient immers de nodige aandacht.We weten het inmiddels: zondag wordt het Nederland - Tsjechië. Nu lijkt het wel alsof iedereen daar blij mee is, want we hebben immers Portugal ontlopen; ik meen me echter te herinneren dat Tsjechië in de jaren ’90 een van de angstgegners van Oranje was. Of het nu om officiële toernooien ging of om vriendschappelijke wedstrijden, we wonnen zelden van dat land. Toegegeven, de angst voor Portugal was in die tijd zelfs nog groter, maar toch – ook de taaie Tsjechen gaven ons regelmatig het nakijken.
Natuurlijk liggen de kaarten tegenwoordig wat anders. Ik denk niet dat het Tsjechië van nu kan tippen tegen het Tsjechië van weleer. Maar voetballen kunnen ze nog steeds, zoals hun laatste wedstrijd tegen Schotland aantoonde. Heus, zo gemakkelijk win je niet van de Schotten...en eigenlijk win je van niemand zomaar. Ik heb zelden een toernooi gezien waar de teams qua krachtsverhoudingen zo dicht bij elkaar liggen. Omdat er nu eenmaal landen moeten afvallen gaan er nu ploegen naar huis die net zo goed door hadden kunnen dringen tot de achtste finales of verder, zie Hongarije bijvoorbeeld. Er had zelfs niet veel aan gescheeld of grootmacht Duitsland had de koffers kunnen pakken.
De overgeblevenen zijn allemaal even sterk, vind ik. Welaan, bij benadering dan. Het wordt vanaf nu dus razend spannend. Er staan een hele reeks wedstrijden op het programma die ik beslist niet wil missen. Laat ik voorzichtig optimistisch zijn: sinds de onwaarschijnlijke sprinter Donyell Malen zich gevoegd heeft bij Georginio Wijnaldum en Memphis Depay lijkt er zich een aanvalstrio te formeren waar veel tegenstanders de zenuwen van zullen krijgen. Die jongens zijn snel, acrobatisch met de bal en fysiek oersterk. Er is dus een kans dat we verder komen. Jazeker.
Tot zover voetbal. Kijkt u eens naar de titel bovenaan deze pagina: zondagavond 27 juni sluit Oud Anders de laatste uitzending van het seizoen af met I Dormienti, oftewel ‘De Slapers’ van Brian Eno. Op een kleine twee minuten na draaien we het volledige stuk, dat zijn naam ontleende aan een tentoonstelling van tekenaar en beeldhouwer Mimmo Paladino in het Londonse Roundhouse. De kelder van dit merkwaardig gebouwde theater ziet er enigszins als een wiel uit, waarbij er een centrale open ruimte is – zegt u maar de as van het wiel – en een labyrint aan gangen die als spaken naar de as toelopen. Zie de foto onder dit artikel. In de gangen plaatste hij sculpturen van krokodillen die op weg lijken te zijn naar de middenruimte. Daar liggen beelden van eeuwig slapende mensen in allerlei houdingen. Alle beelden zijn gemaakt van terracotta. Wat dit alles betekent? Men zou kunnen denken dat de reptielen zich te goed willen doen aan een maaltje mensenvlees, zodat de gehele installatie op een onafwendbare dreiging wijst, maar dat schijnt toch niet de bedoeling van de kunstenaar geweest te zijn. De beesten stralen een sereniteit uit die overeenkomt met die van de slapenden. Paladino had meer iets van oneindige rust en vredigheid voor ogen, en deed dat door de slapende mens te verenigen met een beest dat symbolisch mag heten voor de eeuwigheid. De krokodil bewoont onze aarde immers al ruim 200 miljoen jaar.
Eno, die door Paladino uitgenodigd werd om diens installatie in de kelder van het Roundhouse muzikaal te ondersteunen, ging met dit concept van eeuwigheid aan de slag. Hoe? Op deze manier: de muziek die hij voor de tentoonstelling componeerde bestond uit een reeks partijen verdeeld over tien verschillende lagen. Elke laag legde hij vast op een aparte cd. Hij plaatste tien cd players op verscheidene plaatsen in de wielvormige architectuur van de kelder van het gebouw, en via de random shuffle liet hij die players steeds anders op elkaar inhaken. Gevolg: de volgorde van de klanken konden eindeloos van elkaar verschillen, terwijl het toch herkenbaar hetzelfde stuk bleef. Ja hoor, dat is de muzikale toonzetting van de eeuwigheid!
De bijzondere akoestiek van de Roundhouse kelder deed de rest. Hoe zoiets kan zonder dat het op een gruwelijke kakofonie uitloopt weet ik niet, maar je moet Brian Eno heten om het te kunnen bedenken en tot een goed einde te brengen. De man is waarschijnlijk een hoogbegaafd wiskundige.
Zondagavond hoort u I Dormienti zoals de compositie op cd is geperst in 1999. Welke mogelijke versie dat is? Misschien nummer 138.372.496...we zeggen maar wat.
Tot 5 september, dames en heren.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 27 JUNI 2021 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Sonatina for harp No. 1 in C major - Jan Ladislav Dussek - 2.08
De Tsjechische componist Jan Ladislav Dussek heeft schitterende werken gecomponeerd voor zowel de piano als de harp. U hoort van hem de Sonatina for harp No. 1 in C major, uitgevoerd door de Koreaanse harpiste Kyung-He Kim
02 Ramblin' - Ornette Coleman - 6.37
Nou staat Ornette Coleman natuurlijk wel bekend als de uitvinder van de free jazz, een muziekstijl waar voor vele mensen nauwelijks een touw aan vast te knopen valt. Maar op de plaat Change of the Century valt het wel mee met ’s mans wilde experimenten; u kunt genieten van Rambling, een lekker, begrijpelijk ritmisch nummer
03 Twilight - Antony & The Johnsons - 3.49
De stem van de transgender artiest Atony Hegarty, tegenwoordig bekend als Anohni, is er een uit duizenden. Luistert u naar Twilight van het debuutalbum Antony & the Johnsons van hem en zijn band. Wat kan ze mooi zingen!
04 Devine Remix By Same Actor - Bela Emerson - 4.34
Je vraagt je af of een celliste die zó origineel en authentiek is nog een remix nodig heeft, maar goed. Een man genaamd Same Actor (wie is dat, wij hier in Oud Anders weten het niet) heeft zich eraan gewaagd. En het blijft nog steeds authentiek en origineel...
05 I Dormienti - Brian Eno - 37.42
We sluiten deze uitzending en dit seizoen af met een van onze favoriete artiesten. Ja, dat is Brian Eno. I Dormienti is een muzikale illustratie van zijn hand voor een tentoonstelling van de Italiaanse tekenaar en beeldhouwer Mimmo Paladino
