Donderdag 25 februari 2021
Na een week van pakweg 50cm sneeuw zou je zeggen dat de lente op het ogenblik veel te vroeg haar intrede doet. Op het moment van schrijven meten we een temperatuur tot 18 graden. Dat is toch iets te warm voor de tijd van het jaar. Het zal wel alles te maken hebben met de globale klimaatsveranderingen. Over een jaar of tien, vijftien zitten we hier in Nederland met 25 graden in januari. Dag Elfstedentocht....we hopen tegen beter weten in dat die prachtige traditie ooit nog doorgang mag vinden. Ik vrees echter dat we het maar beter kunnen vergeten.In de laatste paar jaren hebben we te maken gehad met betrekkelijk zacht weer in de koude seizoenen, en een bloedhitte in de zomers. Dat zal niet iedereen onwelgevallig zijn; de meesten van ons vinden het eigenlijk wel lekker. We verwelkomen dus een vroegtijdige lente. Oud Anders probeert dat ook te doen in de uitzending van 28 februari 2021. Artiesten die u een ‘flonkerende belofte’ van de lente geven komen aan bod. Let wel: het gaat hier niet zozeer om muziek die het voorjaar daadwerkelijk tot onderwerp heeft, als wel om nummers die de presentator van dit programma heel subjectief als lentekriebels interpreteert. Het is puur een gevoel dat opgeroepen wordt door de klanken van de muziek, zonder dat de maker ervan naar het thema ‘lente’ verwees.
Eén van die nummers is van de hand van de componist Laszlo Sary. Was er in de Hongaarse klassieke muziek nog leven na grootheden als Bela Bartok, Zoltan Kodaly, György Kurtag en György Ligeti? Jazeker, het barst daar in Hongarije van het talent. Waarom gezegende muzikanten als Sary in ons post-modernistische tijdperk nauwelijks aan het voetlicht hebben kunnen treden is niet goed te verklaren. Misschien dat het IJzeren Gordijn een rol heeft meegespeeld om Oost-Europese componisten de vrije doortocht naar de wereldpodia te ontzeggen; wellicht viel ook de vergelijking met bovengenoemde giganten binnen de Hongaarse muziek uit in het nadeel van de jongere garde. Sary heeft gelukkig een fraaie carrière op kunnen bouwen als uitvinder van een methode om improvisatie binnen de klassieke muziek toe te laten. Zijn instructies worden op de internationale muziekacademies tot op de dag van vandaag veel gebruikt. Daarnaast – en dat is voor de luisteraar het belangrijkste – heeft hij een aantal bijzondere werken gecomponeerd die in het geheugen blijven liggen als je ze eenmaal gehoord hebt. Zijn album Niagara uit 2005 bevat een groot aantal van zijn meest gedenkwaardige werken. Zondagavond draaien we van die plaat ‘Sunflower For Three Flutes’ voor u, uitgevoerd door dwarsfluitspeler Manuel Zurria. Nou kon Zurria natuurlijk niet drie fluiten tegelijkertijd bedienen; er moeten dus een drietal opnames over elkaar heen gelegd en in elkaar geschoven zijn, een andere verklaring kan ik er niet voor vinden. Zowel het internet als het CD-boekje geven geen uitsluitsel over hoe het met het samenstellen van dit nummer in zijn werk is gegaan. Maar mooi is het wel! Het zal wel zo zijn dat Sary de Niagara watervallen in gedachten had toen hij dit fraaie werkje componeerde, maar wat ons betreft mag het heel wel doorgaan voor een aankondiging van de naderende lente. U raakt bevangen door een schitterende betovering...
...en ook countryzanger Gram Parsons weet hoe hij u moet betoveren. Deze artiest, die enige tijd tot de entourage van de Rolling Stones behoorde, heeft een niet te onderschatten invloed gehad op een aantal nummers van ‘de grootste rockband aller tijden’. Hoe zat dat? Welaan, de Stones ontvluchtten Engeland om belastingtechnische redenen en namen hun intrek in een villa aan de Cote d’Azur. Al gauw verzamelde zich daar iedereen die hip, muzikaal begaafd of doodgewoon de weg kwijt was. Onder hen de Amerikaan Gram Parsons, en die zong country. Wacht even, country? De Stones? Voor mij persoonlijk is country meestal een brei van smartlappen waar ik weinig mee kan. Tja, totdat ik Gram Parsons hoorde. De jongeman wist harmonieën van samenzang te creëren die tot de verbeelding spreken. Dat viel de Stones natuurlijk ook op, en die hebben dankbaar gebruik gemaakt van zijn inbreng. Wild Horses, dat verscheen op Sticky Fingers, is onmiskenbaar van Parson’s hand, zoveel wordt duidelijk wanneer u zijn postume album Grievous Angel uit 1974 beluistert. Die jongen kon er wat van, maar had helaas geen tijd van leven om meer dan twee albums te maken: in 1978 overleed hij aan een cocktail van alcohol en morfine. We draaien zondagavond Parson’s song $1000 Wedding van Grievous Angel als derde track van de uitzending. Let u op de invallende Emmylou Harris, die er een adembenemend mooi geheel van maakt. Ook al is de song dan een cynisch commentaar op een ellendig verlopende liefde, zo klinkt het helemaal niet. De prachtige melodie zorgt voor een bruisend gevoel van binnen. Heel eigenwijs schromen we er dan ook niet voor om het door te laten gaan voor een blijde boodschap van een zachte lente uitbottend in een vriendelijke zomer...
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 28 FEBRUARI 2021 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 SunFlowers for three flutes - Laszlo Sary - 4.12
Zinsbegoochelend stuk voor drie dwarsfluiten door de Hongaarse componist Laszlo Sary. De enige fluitist hier is Manuel Zurria, dus we moeten ervan uitgaan dat er verschillende opnames over elkaar heen gelegd zijn
02 i-Goh-Doh - Du Yun - 2.09
Nogmaals een vlammend nummer van klassiek componiste en popster Du Yun. De song is van haar album Shark In You
03 $1000 Wedding - Gram Parsons - 5.02
Wild Horses, het beroemde nummer van de Rolling Stones (te vinden op Sticky Fingers), heeft sterk de invloed van country zanger Gram Parsons ondergaan. Deze behoorde enige tijd tot de entourage van de Britse band toen deze zich enige tijd in een Franse villa ophield
04 Bagatelles pour piano à Henri Herz - No. 1-6 - Marie Jaëll - 5.26
De Franse pianiste Marie Jaëll, die tegenwoordig slechts door weinigen wordt gekend, stond in haar tijd te boek als wonderkind. Ze heeft nog les gegeven aan Albert Schweitzer. U hoort zes bagatelles van haar hand, uitgevoerd door pianiste Cora Irsen
05 Raga Sohini: Sitarkhani - Kushal Das - 10.59
Vader en oom van de Indiase sitarspeler Kushal Das leerden het vak van respectievelijk Ravi Shankar en Ali Akbar Khan, twee beroemde virtuozen op dit klassieke Hindoestaanse instrument. Dan krijg je de finesses van de sitar als vanzelf mee
06 Dying Crapshooter's Blues - Blind Willie McTell - 3.11
Nobody can sing the blues like Blind Willie McTell, zei Bob Dylan al. Hij zat er niet ver naast; Willie mag als een van de grootsten van de vooroorlogse blueszangers en –gitaristen gezien worden
07 Symanimagenic - Ka Baird - 4.30
De titel van Ka Baird’s stuk is een ongebruikelijk woord, dat zoiets betekent als het leggen van contact met geesten of geesten van de doden, die hun intrek nemen in materiële dingen. Het heeft met animisme te maken. De compositie staat op Baird’s solo album Respires uit 2019
08 Rustic Hop - Stan Getz - 3.48
Saxofonist Stan Getz zoals hij te horen is op Quintets: The Clef & Norgran Studio Albums, cd1
09 Taggla - Spires That In The Sunset Rise - 6.36
Mochten we in ons uurtje Oud Anders een solo nummer van Ka Baird of haar muzikale partner Taralie Peterson laten horen, dan komt er ergens in de uitzending onvermijdelijk een nummer achteraan waarin de twee samen werken in hun duoband Spires That In The Sunset Rise. Bij deze dus; u vindt Taggla op het album Illinois Glossolalia
10 Prière - Waed Bouhassoun - 6.12
De Syrische zangeres en oudspeler Waed Bouhassoun, wonend en werkend in Frankrijk, is onderscheiden met het ridderschap in de Franse Ordre des Arts et des Lettres en heeft o.a. met Jordi Savall samengewerkt. Kortom, ze is een hogelijk gewaardeerd muzikante
11 Hen Duck - Lonnie Young, Lonnie Young jr. & Ed Young - 3.08
Fife en drumblues is een Amerikaanse vorm van volksmuziek die is afgeleid van countryblues, krijgsmuziektraditie en Afrikaanse ritmes. Het wordt meestal uitgevoerd met een fluitist die leidt en een troep drummers. Field recording pionier Alan Lomax nam Lonnie Young, Lonnie Young jr. & Ed Young op
