Donderdag 7 januari 2021
We schrijven de nacht van 6 op 7 januari 2021 Nederlandse tijd: toen CNN anchor Anderson Cooper bij het zien van de ongeregeldheden in en rond het Capitool ongeveer in de volgende bewoordingen de vraag opwierp, ‘This does not reflect the American people. Or does it? Is this who we are?’, schoten de geïnterviewden de onthutste presentator haastig te hulp. Nee, natuurlijk is dit niet wie wij zijn, zo zeiden ze.De harde cijfers van vier vermoorde presidenten en de ca. 17.000 Amerikaanse burgers die jaarlijks om het leven gebracht worden zouden de buitenstaander toch redenen genoeg moeten geven om Cooper’s vraag anders te beantwoorden. Ja jongens, dit is wie jullie zijn. Je bent daarginds tot op het bot gewelddadig. Wees maar blij dat de meesten van hen die hossend en brallend het symbool van de Amerikaanse democratie binnentrokken hun wapens thuis hadden gelaten. Een bloedbad onder de leden van beide Huizen zou namelijk min of meer in stijl geweest zijn met de spree killings die er in de USA om de twee maanden plaatsvinden.
Amerika, de oudste en meest gerespecteerde constitutionele democratie ter wereld? Laat me niet lachen. Een niet te onderschatten deel van de Amerikaanse bevolking pruimt de federale overheid niet en verwart vrijheid met anarchie. Ze weigeren de voorschriften van bovenaf te accepteren en willen hun eigen wetten maken. Tja. Moordzuchtige outlaws als Billy the Kid en Jesse James wilden dat ook. Die worden in Amerika met enige nostalgie herdacht.
We moeten zien hoe op 20 januari de inauguratie van Joe Biden gaat verlopen. Ik hou mijn hart vast. Er zijn dan honderdduizenden mensen op de been. Mocht het op dezelfde manier mis gaan als tijdens de stemming over de electoral votes, dan is het einde zoek. Biden kan zijn eed aan de grondwet maar beter in een kooi van gepantserd glas afleggen.
Onheilsgevoelens heb ik dus. In het Engels bestaat er een mooi woord voor een naderend kwaad dat niet duidelijk gedefinieerd kan worden: the undertoad. Het omschrijft dat nare, onderhuidse voorgevoel dat er iets vreselijks staat te gebeuren, maar je weet niet wat. Toevallig presenteren we in Oud Anders van zondag 10 januari een muzieknummer dat als een perfecte illustratie van dat fenomeen kan dienen. Het betreft hier Conphära van synthesizer specialist Klaus Schulze. U vindt het op zijn in 1973 verscheen dubbel LP Cyborg. Of Schulze deze compositie zo dreigend bedoeld heeft als het bij vele luisteraars overkomt durf ik niet met zekerheid te zeggen. Mijns inziens is het echter niet direct een stuk dat je op zou voeren tijdens een modern Dance evenement. De kans dat de pillenslikkende jeugd dan de verkeerde kant op tript lijkt me namelijk heel wel aanwezig.
Dit gezegd hebbende moet ik stellen dat het een fantastisch nummer is. Bent u bereid bent om ernaar te luisteren, dan kan het wurgende Conphära u volledig opslokken; u ontkomt er niet aan. En dat is toch wat we eigenlijk van muziek verwachten, nietwaar? Klanken moeten ons in vervoering brengen, of dat nou een zalige extase wordt of de doodsbibbers.
Blijft de vraag waarom artiesten als Klaus Schulze en Tangerine Dream dit soort duistere soundscapes maakten. We zouden natuurlijk kunnen wijzen op de tweede wereldoorlog en het daaruit voortvloeiende panorama van sombere culturele expressie in Duitsland. Maar voor de jonge vertegenwoordigers van de zogeheten Berlijnse School waartoe bovengenoemde muzikanten behoorden was die zwarte bladzijde uit de geschiedenis van hun vaderland toch te lang geleden. Wat voor hen waarschijnlijk wel een rol heeft gespeeld is de Koude Oorlog, die nergens anders ter wereld zo manifest was als in het in tweeën gedeelde Berlijn. Iedereen die de stad in de jaren 70 en ’80 bezocht heeft weet wat ik bedoel. Zelf was ik er in 1974. De sfeer in de stad zal ik nooit vergeten.
Vanaf ca. 19.05 hoort u Conphära. Heeft u een zuurstofmasker, houdt dat dan bij de hand.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 10 JANUARI 2021 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Tomorrow's Industry - Dropkick Murphys - 2.18
Snoeiharde punkfolk van de Amerikaanse band Dropkick Murphys. De mannen hebben allemaal een Ierse achtergrond
02 Comphära - Klaus Schulze - 25.50
Comphära staat op Schulze’d tweede solo LP Cyborg, een dubbelaar met vier nummers. Indrukwekkende, enigszins onheilspellende muziek, zoals zoveel composities van de Berlijnse school
03 Slow Down - The Beatles - 2.56
Misschien kunt u niet alle nummers van The Beatles uit het hoofd meezingen. Kent u deze nog? Het was een cover van een song geschreven door Larry Williams in 1954. Het verscheen op de plaat Something New; de achterkant van Williams’ single, Dizzy Miss Lizzy, kwam op Help! uit 1965 terecht
04 Clue Woman - Louise Bock - 10.47
Celliste Louise Bock, vorige week gepresenteerd met het nummer Oolite voor cello solo, bespeelt onder andere ook nog een geprepareerd psalterium (een snaarinstrument dat het midden houdt tussen een citer en een kleine harp). Wat ze ermee doet hoort u in Clue Woman van haar album Repetitives in Illocality uit 2017
05 Hokkai II - Joji Hirota & The Taiko Drummers - 6.27
De componist Joji Hirota werd geboren in Hokkaido in Noord-Japan. Op elfjarige leeftijd begon hij aan zijn studie slagwerk en hij componeerde al vanaf zijn dertiende. U hoorde het beroemde Taiko Drummers ensemble een van zijn werken vertolken. Zij zijn gespecialiseerd in de grote, traditionele trommels van Japan
06 Solamente Una Vez (You Belong to My Heart) - Charlie Haden & Gonzalo Rubalca - 8.06
Een duet van jazz contrabassist Charlie Haden en pianist Gonzalo Rubalcaba. Deze laatste verwerkt Amerikaanse en Cubaanse invloeden in zijn composities. Solamente Una Vez staat op hun album Land of the Sun uit 2004