Donderdag 24 december 2020
Als gebruikelijk maakt vrijwel iedereen in onze familie zijn of haar kerstkaarten zelf. Toen ik zo’n 34 jaar oud was kwam ik erachter dat de creatieve genen die in ons gezin hun sporen trekken blijkbaar ook aan mij doorgegeven waren. Tja, dan ben je 34...ik hobbelde dus ietwat laat achter onze traditie van handmade X-mas cards aan. Twee van mijn oudere zusjes, semi-professionele kunstenaressen, verblijdden de familie al jaren met originele maaksels van eigen hand. Ze doen dat nog steeds.Ik doe het niet zoals zij. Ik kan niet echt goed tekenen, laat staan schilderen. Maar als ‘kind’ van mijn tijd vond ik mijn eigen richting: photoshoppen. Nu ja, ik gebruik het originele programma van Adobe daar niet voor. Veel te ingewikkeld. In Frankrijk hebben ze echter een uitgeklede versie van Adobe ontworpen, genaamd Photofiltre. Deze grafische software, die in zijn simpelste vorm ook nog eens gratis is, kan ik iedereen aanraden. Oefen daar eens een klein jaartje mee en u zult zien dat u heel mooie dingen kunt maken.
Photofiltre bestond nog niet eens toen ik over mijn allereerste PC kwam te beschikken. Dat computertje was zo eenvoudig dat het geen kleuren kon weergeven. De harde schijf had niet meer dan 125 MB, en laten we maar zwijgen over het RAM geheugen. De betere grafische programma’s draaiden er nauwelijks op. Een bewerking vergde soms wel tot een kwartier lang. Dat schoot niet op, dus beperkte ik me toentertijd tot Microsoft Paint. U kent dat programmaatje wel. Je kunt er niet veel mee. Toch slaagde ik er in 1997 in om een kaartje te maken dat er best aardig uitzag. Doodgewoon met de ‘teken’ functie. Lijntjes trekken, alles uitgummen wat verkeerd ging, en aldus voortploeterend iets creëren dat er enigszins mee door kon. Dat eerste zelfgemaakte kerstkaartje ziet u onderaan dit artikel vermeld als foto A. Daarop staat de zojuist bevallen moeder Maria afgebeeld. Ze is duidelijk vermoeid en verbaasd, maar ook verrukt. Op een of andere manier vind ik dat doodeenvoudige prentje met al zijn gebreken nog steeds de mooiste kerstkaart die ik ooit bedacht heb.
Afijn, toen kreeg ik betere computers. Ik ontdekte Photofiltre en al die prachtige mogelijkheden om met dat programma laag-over-laag te werken. Zo kon ik dus soms wel tot tien, twaalf foto’s over elkaar heen leggen, net zolang totdat het een compositie werd die mijn goedkeuring kon wegdragen. Leuke hobby, eindeloos hard werken: sommige collages kostten me meer dan zes uur. Je past honderden effecten toe, haalt ze weer weg als het niet bevalt, en zo gaat dat steeds door. Ik heb ongeveer 600 van dat soort collages gemaakt. Meer dan 400 daarvan zou ik eigenlijk moeten weggooien. Ik moet namelijk bij nader inzien vaststellen dat de meeste van mijn pogingen om ‘kunst’ te scheppen niet bijster goed uitpakten. Er blijven er echter wel zo’n 200 over die het aanzien waard zijn. Daaronder ook een aantal kerstkaarten. U vindt ze onder- en bovenaan dit artikel.
Ja, en hoe zit het nou met de muziek op deze pagina? U hoeft er niet aan te twijfelen dat de uitzending van 27 december weer een weelde aan bijzondere nummers bevat. We noemen bijvoorbeeld de Estse artiestes Mari Kalun en Maarja Nuut; folkzangeressen die hun songs doorweven met de traditie van hun vaderland, en die het experiment met exotische muziek niet schuwen. Zo laat Nuut zich bijvoorbeeld door de volksmuziek uit Estland inspireren, maar ze heeft er geen moeite mee om ook Indiaas klassiek en minimal music in haar muzikale oeuvre te verwerken. Mari Kalkun maakt dan weer indruk omdat ze zo ongeveer elk instrument kan bespelen dat ze onder handen krijgt. Beide dames laten weten dat er in hun land geweldig goed gemusiceerd wordt. Daarvan was vooral de klassieke muziekliefhebber overigens al op de hoogte; sinds de jaren ’90 maken de platen met Baltische koormuziek opgang in de wereld. Moeten we Arvo Pärt nog noemen?
We sluiten de uitzending van 27 december – de na-kerst als het ware - af met een song van één van de mooiste kerstplaten die ik ken. Het betreft hier ‘O Come All Ye Faithful’ (Wij komen tezamen) van het album ‘Christmas Star’, gezongen door The Cambridge Singers onder leiding van componist/dirigent John Rutter. Deze weet het een en ander toe te voegen aan traditionele kerstsongs, zodat ze nog mooier worden dan ze toch al waren. Er is nog een andere reden waarom ik dit nummer opvoer: ik zou willen dat ik de frontcover van dat album gemaakt had...zó mooi. U vindt de thumb op de main page.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 27 DECEMBER 2020 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Slåk - Arve Henriksen & Terje Isungset - 4.44
Percussionist Terje Isungset en trompettist/vocalist/percussionist Arve Henriksen uit Noorwegen maken modern creative. Het is een mix van imrov jazz, elektronica en ambient. U luistert naar het nummer Släk van hun album The Art of Irrigation
02 Keelega-Meelega - With Tongue and Heart - Mari Kalkun - 4.59
Deze uitzending draaien we songs van twee zangeressen uit Estland. De eerste is de multi-instrumentaliste Mari Kalkun, die de poëzie van dichters uit haar land op muziek zet
03 Localized Corrosion - Philippe Hurel - 10.52
Een werk voor kamerorkest van de Fransman Philippe Hurel, die o.a. bij Tristan Murail studeerde. Geen gemakkelijke kost zo net na de Kerst
04 Genesis Hall - Fairport Convention - 3.42
Folkrock band Fairport Convention met een song van hun op één na beroemdste album Unhalfbricking (Liege & Lief staat natuurlijk op de eerste plaats), met als altijd een glorieus zingende Sandy Denny
05 Nobody Walkin' - Tim Buckley - 7.36
Misschien zouden liefhebbers van zijn album Happy Sad graag gezien hebben dat hij bij de songs van dat bewuste album gebleven was. Tim Buckley voelde er echter meer voor om te gaan experimenteren. Nobody Walkin’ is van zijn plaat Lorca uit 1970, dat geïnspireerd lijkt door de moderne jazz en klassiek van zijn tijd
06 Kargus - Maarja Nuut - 4.40
De tweede zangeres uit Estland. Maarja Nuut heeft gestudeerd aan verscheidene prestigieuze muziekacademies en mixt Indiaas klassiek, Estse folk en minimal music met elkaar. Kargus is van haar album Une Meeles
07 Christ's Saints Of God Fantasy - John Fahey - 10.15
Akoestisch gitarist John Fahey zou zichzelf niet zijn geweest als hij naast zijn specifieke vertolking van traditionele kerstsongs niet iets aparts gedaan zou hebben op zijn album Christmas with John Fahey. Dat kwam er dus met Christ's Saints Of God Fantasy, waarin hij op zijn eigen onnavolgbare wijze een verhaal vertelt
08 Haifa - Nizar Radwan - 5.07
Nizar Radwan, een zeer geleerde heer die wiskunde doceert aan het technisch college te Haifa, heeft nog een ander beroep: hij maakt volksmuziek en is dirigent van het Nazareth Orchestra. Zelf speelt hij viool en oud (de Arabische luit). Zijn nummer Haifa is het titelnummer van zijn gelijknamige album
09 O Come, All Ye Faithful - The Cambridge Singers - 4.03
Wij Komen Tezamen Onder ‘t Sterrenblinken vond ik persoonlijk altijd het mooiste kerstnummer, na Stille Nacht natuurlijk. Nog zie ik al die gezichten voor me die het in de kerk altijd uit volle borst meezongen. U hoort hiet een fraaie uitvoering van The Cambridge Singers o.l.v. componist/dirigent John Rutter