Donderdag 4 juni 2020
Telkens wanneer we denken dat de vleesgeworden Wanhoop in het Witte Huis het na zijn laatste controversiële optreden nauwelijks bonter meer kan maken worden we een paar dagen later weer verrast door ’s mans onuitputtelijke inventiviteit als het op blunderen aankomt. Vorige week nog gaf Donald Trump te kennen Twitter het liefst te willen sluiten - dit naar aanleiding van de disclaimers die het sociale platform bij enkele van zijn tweets had geplaatst - en deze week zag hij de federale regeringstroepen in zijn opdracht al op mede-Amerikanen schieten. Dit omdat de protesten rondom de moord op Floyd George door een blanke politieofficier uit de hand liepen. Nu ja, wat dat schieten betreft heeft hij zijn dreigement weliswaar niet met zoveel woorden omschreven, maar wel degelijk geïmpliceerd; en om zijn insinuerende brabbels kracht bij te zetten hief hij de Bijbel hoog. Alsof hij daarmee wilde aangeven dat zijn autoriteit door God gegeven was. Een notie waar de vorsten van de vroege middeleeuwen, en vele honderden jaren daarna, stellig in geloofden.Dit is hem duur komen te staan. De voormalige Amerikaanse minister van Defensie James Mattis, een viersterren generaal die dan weliswaar gepensioneerd is, maar nog steeds groot aanzien heeft binnen de federale strijdkrachten, heeft The Donald er bikkelhard op gewezen dat het Amerikaanse leger niet hem dient, maar de Constitutie. De Constitutie is een artikel dat zo’n tweehonderddertig jaar geleden door een aantal intelligente beleidsvoerders is opgesteld. De door hen geschreven wetten vormen het werkelijke gezag in de Verenigde Staten, en niet de impulsen van een halfgare president, die overigens ook een eed gezworen heeft de Constitutie onder alle omstandigheden te zullen handhaven. Het lijkt erop dat Trump dit gebod maar wat graag zou willen negeren.
Het Eerste Amendement – het recht om uit te komen voor je overtuiging - is heilig voor hen die de opvattingen van Thomas Jefferson en de zijnen zijn toegedaan. Wee je gebeente als je je daar niet aan houdt. Kijken we naar Trump, dan weten we dat hij de laatste weken te ver is gegaan. Het lijkt erop alsof hij de Constitutie aan zijn laars lapt. Mattis zegt dan ook dat hij nog nooit eerder te maken heeft gehad met een president die het adagium ‘Eendracht Maakt Macht’ inruilt voor de slogan ‘Verdeel en Heers’, een opvatting die volgens hem riekt naar nazisme. Een hardere klap kun je nauwelijks uitdelen naar de Commander-In-Chief. Het is maar de vraag of Trump deze kritiek overleeft wanneer de verkiezingen ophanden zijn.
Eendracht Maakt Macht. De boodschap voor de VS is hier duidelijk: verenigt u. Het betekent dat Amerika serieus aan zelfonderzoek moet doen. Na ca. 250 slavernij, 100 jaar segregatie en een vastgeroest beeld over Afro-Amerikanen dat tot nog toe heerst onder een groot deel van de Amerikaanse bevolking wordt het nu tijd om de historische vooroordelen eindelijk eens overboord te zetten. Of dat gaat lukken? We weten het niet. Laten we hopen dat er daartoe niet nog vele doden nodig zijn.
De laatste jaren moeten ze het daar in de US blijkbaar niet van de politiek en de wetgevende instanties hebben als het erom gaat iedere burger dezelfde rechten te geven. We kunnen ons dus maar het beste richten op de muziek. Kunnen klanken mensen verenigen? Jazeker. We refereren bijvoorbeeld aan dat prachtige album, getiteld ‘We Shall Overcome’, dat gemaakt werd van een optreden van folkzanger Pete Seeger in Carnegie Hall 1963. De charismatische, zachtaardige stem van deze artiest nodigde het voltallige publiek uit om de volksliedjes die hij inzette met hem mee te zingen. En dat deed men. Hier en daar wat schuchter, maar uiteindelijk toch met overtuiging. Iedereen zong op die bewuste avond de bekende deuntjes met Seeger mee. Het is een van de ontroerendste platen die ik ken. Natuurlijk is het moeilijk om te achterhalen of er zich onder de concertgangers veel Afro-Amerikanen bevonden. Waarschijnlijk niet, want Carnegie Hall gold als de tempel van de muziek in Amerika. Een kaartje voor een aldaar gegeven concert zal waarschijnlijk te duur geweest zijn voor de onderklassen van de Amerikaanse maatschappij, waartoe de meeste Afro-Amerikanen nu eenmaal behoorden. Maar mochten er dan toch een paar bij geweest zijn, dan zullen ze uit volle borst meegezongen hebben. Zo werkte de magische, zachte kracht van Pete Seeger. Iedereen deed mee, ongeacht leeftijd, geslacht, of etnische achtergrond.
En dit, dames en heren, is wat nodig is om een versplinterd land te verenigen. Politiek? Wetgeving? Het zal wel. De door allen herkende muziek doet zoveel meer.
U gaat dat zondagavond horen in Oud Anders. We hebben slechts één nummer van dat weergaloze Carnegie Hall Concert uitgekozen; het heet ‘Oh What A Beautiful City’, een van Seeger’s favoriete songs uit het Amerikaanse folkrepertoire. Seeger zingt, zijn publiek zingt – en mocht u de melodie herkennen, laat u er zich dan niet van weerhouden mee te zingen, ook al kent u de melodie niet goed. Het gaat als vanzelf.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 7 JUNI 2020 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Concerto Armonico G-dur 2. Allegro - Wilhelm Unico van Wassenaer - 2.46
De Concerti Armonici van de Nederlandse edelman Wilhelm Unico van Wassenaer behoren tot de meest geliefde werkjes in het Barok repertoire. Het was pas in 1979 dat het auteurschap van de graaf onweerlegbaar aangetoond werd. U hoort het allegro uit zijn Concerto Armonico G-dur 2, uitgevoerd door de Camerata Bern o.l.v. Thomas Füri
02 Cinquième pensée (The Amsterdam Trickster) - Crazy, Festive and Almost Frantic - Jean Derome –
4.29
Moderne jazz klanken van een door de wol geverfde Canadese avant-gardist
03 Oh What A Beautiful City - Pete Seeger - 3.01
- zie boven -
04 Pléïades I. Mélanges (Mixtures) - Iannis Xenakis - 8.53
De Japanse percussioniste Uniko Kato met een fraaie vertolking van het eerste deel uit Xenakis’ beroemde Pléïades
05 Eyes Full of Tears - David Honeyboy Edwards - 3.20
Hij was erbij toen Robert Johnson stierf na het drinken van een vergiftigde whisky. Dat beweerde David ‘Honeyboy’ Edwards althans. Hij heeft in ieder geval met deze en andere legendes van de vooroorlogse blues samengewerkt, zoveel staat vast
06 Shinpaennorae - Jajinmori - Young-Ho Shu - 2.30
De ajaeng is een van de vele traditionele instrumenten die Korea rijk is. Het is grote plankciter met zijden snaren, bespeeld met een strijkstok die vervaardigd is uit een speciaal soort hout. De klank ervan is met niets te vergelijken. Meester Young-Ho Shu laat u kennis maken met dit merkwaardige instrument
07 In The Garden - Johnny Cash - 3.18
Moeten we nog wat zeggen over Johnny Cash? The Man in Black met de song In The Garden, zoals u het vinden kunt op zijn 5cd set Unearthed
08 Conveniens - Julian Lage, Gyan Riley & Bill Frisell - 3.53
John Zorn is nog lang niet uitgecomponeerd. Drie bijzondere gitaristen nemen hier een van zijn meest recente stukken voor hun rekening. Het nummer Conveniens vindt u op Zorn’s album Virtue uit 2020
09 Concerto Armonico Es-dur 4. Vivace - Wilhelm Unico van Wassenaer - 2.08
- zie track 01 -
10 Gigolo Aunt - Syd Barrett - 3.42
De vreemde melodieën van Syd Barrett, een van de oprichters van Pink Floyd, blijven tot de verbeelding spreken. Hier een live vertolking van zijn nummer Gigolo Aunt tijdens een John Peel Show
11 Sonate voor piano nr.7 in F gr.t., 'Abadia de Montserrat' deel I - Manuel Blasco de Nebra - 5.51
Mocht u zijn naam nog niet kennen – en dat is heel wel mogelijk – dan zult u verbaasd staan van deze verrassing uit de late 18e eeuw. Geniet u dan van deze Spaanse componist uit Sevilla. Pedro Casals, die een studie van hem gemaakt heeft, vertolkt het eerste deel uit de sonate voor piano nr.7 in F 'Abadia de Montserrat', voor u
12 Christopher's Dance - Kenny Barron - 4.55
Enerverend pianospel van Kenny Barron, een jazzpianist van wie we in Oud Anddrs beslist meer moeten gaan draaien. Christopher’s Dance staat op zijn album Things Unseen uit 1997
13 Lauda 28 Amor Dolce Senca Pare - Gavin Bryars - 6.22
Artiesten uit de renaissance, altijd in voor vernieuwingen, zouden in hun nopjes zijn met deze hedendaagse opvatting over 14e eeuwse vocale muziek van de Britse componist gavin Bryars. U hoort het Ochtendgebed 28 van zijn album Oi Me Lasso, gezongen door de sopraan Anna Maria Friman en de tenor John Potter
