Donderdag 26 maart 2020
Geachte luisteraars, tot mijn grote schrik blijkt er de afgelopen twee weken iets fout gegaan te zijn met ons uurtje Oud Anders. De uitzending van 8 maart werd herhaald op 15 en 22 maart, ook al stonden er toch heus twee nieuwe, fraaie muziekcompilaties voor u klaar. U kreeg dus drie weken achter elkaar dezelfde uitzending te horen. Vreselijk! De wereld om ons heen stort toch al in door een microscopisch klein stukje venijn dat de mensheid met een leger van talloos veel triljoenen belaagt; een onverwachte teloorgang van mijn eigen programma kan ik er dan echt niet bij hebben. Let wel, Oud Anders is voor mij geen zielloos product. ik zie het programma bijna als een levend persoon waarvoor ik warme gevoelens koester. Het MOET goed gaan met dit geesteskind van me. Komt er een kink in de kabel, dan weet ik me geen raad.Die kink in de kabel is er dus tijdelijk gekomen. En dat is jammer. U heeft daardoor heel wat mooie en interessante muziek gemist. De uitzendingen van 15/22-03-’20 houdt u echter van me tegoed. Ze komen nog, maar ik zal er enige tijd overheen laten gaan. Vooralsnog hoort u op zondag 29-03-2020 een brandnieuwe uitzending. Het management van AAFM heeft me al laten weten dat het dit keer vlekkeloos zal verlopen, alles is driedubbel gecontroleerd.
De nieuwe uitzending begint met de Impromptu no. 3, Opus 90 van Franz Schubert. De Oostenrijkse componist werd slechts eenendertig jaar oud, maar in de korte tijd die hem beschoren was heeft hij aan de lopende band verpletterend mooie werken gecreëerd. Daaronder genoemd juweeltje.
Natuurlijk, Schubert staat bekend als de maestro van het Duitse lied. Neemt u daarvoor kennis van de vele schitterende vertolkingen van zijn songs die de grootste zangers ter wereld op de plaat hebben vastgelegd, zoals bijvoorbeeld Dietrich Fischer-Dieskau, of diens opvolger Matthias Goerne. Maar zoals zovelen van zijn tijd was Schubert niet voor één gat te vangen. Hij kon in feite voor elke gewenste setting schrijven. Tja, je moet ook wel wat als je je reputatie op wilt krikken naar het niveau van voorgangers Vivaldi, Bach, Haydn of Mozart. Genieën als dezen beheersten alles, of het nou om een orgelwerk ging, een hobo, piano, viool, een sopraan, strijkkwartet of een compleet orkest.
De Impromptus Op. 90 schreef Schubert voor piano solo. Het woord ‘Impromptu’ betekent zoiets als ‘voor de vuist weg’. Er kwam dus een zekere mate van improvisatie aan te pas. Dit duidt eigenlijk op niets anders dan de dagelijkse praktijk van een componist, die uur na uur achter zijn piano zit te zoeken naar iets nieuws zonder dat dit een duidelijk afgerond geheel oplevert. Afgerond, dat wil zeggen, beantwoordend aan de in zijn tijd heersende normen t.a.v. klassieke structuren. Met andere woorden, zo’n impromptu is niet veel meer dan een oefensessie. Je zou het net zo goed jazz kunnen noemen, ha.
Schubert wist heus wel de weg op de piano, ook al kon hij niet tippen aan de virtuositeit van latere klavierleeuwen als Chopin, Liszt, Rachmaninov en anderen. Dat neemt niet weg dat hij dezelfde grootse ideeën had als deze piano specialisten. Hij wist zijn invallen alleszins redelijk ten uitvoer te brengen.
De Impromptu Op. 90 no. 3 is grandioos en majestueus opgezet. De luisteraar wordt vanaf het begin overspoeld door golven van prachtige klanken en kan niet veel meer doen dan zich er willoos aan over te leveren. Tegen de piano in al haar macht is niemand opgewassen, en daar gaat u.
Ik heb er nogal wat uren aan besteed om binnen mijn verzameling naar de beste uitvoering van deze Impromptu te zoeken. Om tot de slotsom te komen dat Evgeny Kissin op Youtube naar mijn smaak de allermooiste interpretatie laat horen. En die opname, zo die al op plaat is uitgebracht, heb ik helaas niet. Derhalve heb ik me tevreden gesteld met de poging van de Georgische pianiste Kathia Buniatishvili. Haar vertolking doet volledig recht aan de grandeur die Schubert voor ogen had, maar persoonlijk vind ik dat Kathia de helderheid van Kissin’s Impromptu toch enigszins mist. Afijn. Mooi blijft het.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 29 MAART 2020 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Impromptu no. 3, Op. 90, D. 899 - Franz Schubert - 6.17
- zie boven -
02 Etude #2 - Wolfgang Muthspiel Trio - 4.59
Hedendaagse jazz heeft heel wat te bieden. Binnen het oneindig gevarieerde genre lijkt er een tendens te zijn om weer wat melodieuzere muziek te gaan maken. U hoort Wolfgang Muthspiel op de gitaar, Larry Grenadier op de bas en Brian Blade op de drums
03 We Have Arrived - Aphex Twin - 5.00
De elektronische muzikant Aphex Twin behoort tot de generatie na Klaus Schulze en Tangerine Dream. Zijn werken hebben wel wat weg van die van zijn illustere voorgangers, maar ook weer niet. House en Dance zijn hier al aanwezig
04 Dabbie And The Dogs - Martin Tingvall - 4.20
‘Diepgravend melodisch: van sprankelende eenvoud tot polyritmische structuren. Suggestieve muziek met een helder touché en doortastende melodievoering’. Met deze woorden beschrijft een criticus de muziek van de Zweedse jazzpianist Martin Tingvall. Na Dabbie And The Dogs van zijn soloplaat En Ny Dag (een nieuwe dag) kan niemand meer zeggen dat hij niet van jazz houdt...
05 Serenity Diptychs - Zybuokle Martinaityte - 14.53
Als het uit een van de Baltische staten komt, klinkt het altijd apart. Zybuokle Martinaityte is een componist uit Litouwen en doet verrassende dingen. In ‘In Search of Lost Beauty’ creëerde ze een audiovisueel project van een uur lang voor pianotrio, elektronica en videoprojecties. Serenity Diptychs is hier een onderdeel van
06 Let the Lower Lights Be Burning - Johnny Cash - 3.14
The Man In Black behoeft geen introductie! Let the Lower Lights Be Burning staat op Johnny Cash’s 4cd Unearthed, en wel op de laatste, getiteld My Mother’s Hymn Book
07 The Dream Machine - Roscoe Mitchell - 4.19
De Penguin Guide to Jazz beschrijft hem als een van de sleutelfiguren in de avant-garde jazz; All About Jazz stelt dat hij de afgelopen 35 jaar in de voorhoede van de moderne muziek heeft gestaan. Roscoe Mitchell is een begaafd multi-instrumentalist en muziekpedagoog. Van hem hoort u The Dream Machine van zijn dubbelalbum Sound Songs
08 My Lady Carey's Dompe - Anonymous - 3.23
Een door de eeuwen heen uiterst populair geworden deuntje uit de tijd van de Engelse koning Henry VIII, die overigens zelf ook geen onverdienstelijk componist was. Niemand weet wie het geschreven heeft, maar vele componisten zijn er mee op de loop gegaan. Hier hoort u een bijzondere uitvoering, waarbij gebruikt gemaakt wordt van het legendarische papierorgel van Leonardo da Vinci
09 Evil Woman - Champion Jack Dupree - 3.10
Geniet u van de stuwende boogie piano van Champion Jack Dupree uit New Orleans
10 Nostalgia de Petenera - Angel Barrios - 5.02
Angel Barrios, niet te verwarren met zijn Paraguyaanse naamgenoot Agustin Barrios, was een Spaanse gitarist en componist die zich toelegde op de folkmuziek van zijn land. Nostalgia de Petenera wordt hier uitgevoerd door Gabriel Estarellas
11 Tonight You Belong To Me - Patience & Prudence - 1.55
Patience & Prudence was een meidengroep die op ’t eind van de jaren ’50 enige tijd populair was. Het waren twee zusjes met de achternaam McIntyre. Ze hadden een heel aparte sound
