Donderdag 12 maart 2020
Het is nog te vroeg om in Oud Anders een uur lang aandacht te besteden aan de Plague Mass van Diamanda Galas. Dergelijke programmamuziek, die de vooringenomenheid van het establishment beschreef toen Aids voor het eerst de kop opstak in de westerse wereld, zou echter in zekere zin als een waarschuwing kunnen gelden voor het proces van blameren en veroordelen zoals zich dat nu dreigt te voltrekken ten aanzien van de coronacrisis. Met haar vocale razernij klaagde de heks uit San Diego eind jaren ’80 religieuze en andere instellingen aan. Dit omdat deze de raadselachtige epidemie als een straf van God zagen, bedoeld om de mensen (lees: de homoseksuelen onder hen) op hun dwaalwegen te wijzen. Ziekenhuismedewerkers durfden toentertijd nauwelijks meer patienten te behandelen, en de ‘gewone’ mensen keken neer op hen die een alternatieve levenswijze voorstonden. Het algemene oordeel luidde dat AIDS een homoziekte was. Eigen schuld, dikke bult. Galas stond temidden van hen die het zwaarst getroffen werden door het virus en zag dat er te weinig gedaan werd om deze humanitaire ramp in te dammen. Vandaar haar albums, waarop ze ongenadig van leer trok tegen de gezapige sukkels van deze wereld; zij ontzegden AIDS slachtoffers in eerste instantie de broodnodige hulp.
Vergelijken we dit met de huidige corona ellende, dan valt het op dat de beschuldigende vinger ook hier uitgestoken wordt. De jonge Chinese ontdekker van deze nieuwe plaag werd min of meer het zwijgen opgelegd, hetgeen al gauw gezien werd als een typische maatregel van een dictatoriaal communistisch regime. In een eerste reactie verweet de rest van de wereld China dat het land te weinig gedaan had om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.
Wie draagt schuld? Niemand. Een virus gaat zijn eigen weg. Maar Diamanda Galas besefte maar al te goed dat mensen altijd op zoek zijn naar een zondebok. Ze kwam er in de jaren ’80 tegen in het geweer. Over de gang van zaken omtrent corona zou ze eventueel ook wat te zeggen hebben, ware het niet dat ze haar zegje al lang geleden gedaan heeft.
De Chinezen handelden zoals de meeste mensen handelen wanneer ze opeens met een potentiëel ongekende ramp geconfronteerd worden: in eerste instantie werd in alle paniek de zaak ontkend en deed men alsof er niets aan de hand was. Toen het tot de Chinese autoriteiten doordrong hoe ernstig de zaak kon worden hebben ze onwaarschijnijk veel gedaan om zichzelf en de rest van de wereld te beschermen. Een derde van de Chinese fabrieken is op dit moment niet meer productief; Being, Shangai en de Wuhan provincie liggen in alle opzichten vrijwel volledig plat. Slecht voor de economie, slecht voor mensen die hun kinderen moeten voeden. Een cynische milieuactivist zou misschien nog kunnen zeggen dat het goed is voor de natuur. En inderdaad, het kan haast niet anders of de wereldwijde CO2 uitstoot vermindert aanzienlijk. Wat globale afspraken binnen 20 jaar niet kunnen bewerkstelligen dwingt een aberratie van Moeder Aarde in een paar maanden af.
Intussen kun je natuurlijk van Donald Trump verwachten dat hij iets of iemand weer op de kop moet geven. Deze man is niet in staat om anders te denken dan in termen van competitie en oppositie, of noem het maar ‘wij’ tegen ‘zij’. Zo heeft hij op het moment van schrijven Europeanen de toegang tot de VS ontzegd. Volgens hem zijn de schengenlanden van de EU de belangrijkste oorzaak van de razendsnelle verspreiding van het coronavirus. Voorlopig mogen we van hem niet meer naar Amerika.
Diamanda Galas zal zuchtend de wenkbrauwen fronsen, zo van ‘ja, geef elkaar maar weer de schuld’. Terwijl er maar één ding nodig is: alle landen ter wereld verenigt u, en strijdt tegen dit monsterlijke griepje.
Hoe moet het nou met de Olympische Spelen? Een wereldrecord op de 100m sprint wordt er niet gelopen als de helft van de wereldtop uit angst wegblijft en tribunes een onthutsend lege aanblik bieden. Gaat u er dus maar vanuit dat er nergens ter wereld harder gewerkt wordt om een vaccin te vinden dan in Japan.
Als gezegd is het te vroeg om u te doen schrikken met Galas’ terroristiche aanslagen op uw gemoedsrust. Dat kan nog komen; tegen de tijd dat de corona pandemie uit de hand loopt zetten we de naderende apocalyps luister bij met de demonische klanken van deze onheilsprofetes. Met een krankzinnig schaterlachje, dat zeker. In de eerste video onder dit artikel ziet u wat u dan te wachten staat.
In de tussentijd hoort u zondagavond in Oud Anders vooralsnog een prachtige, eclectische compilatie van muziek uit alle werelddelen en alle tijden. We hebben daar schandalig genoeg helemaal niets over gezegd. Dat kun je zo hebben als de corona paranoia je te pakken krijgt.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 15 MAART 2020 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Manta - Filho da Mae - 3.56
Minimal music op de gitaar uit Portugal. Filho da Mae brengt u het nummer Manta
02 Birobidzhan Viglid - Zahava Seewald & Psanim - 3.35
Zahava Seewald is conservatrice van het Belgisch Joods museum te Brussel, en zingt daarnaast de liederen van haar voorvaderen. Birobidzhan Viglid gaat over de poging van Stalin om een soort joods staatje in de USSR te creëren
03 Le Bonheur (deuxieme partie) - Francois Elie Roulin - 4.53
Werken van de Franse componist Francois Elie Roulin werden voor talloze films en reclames gebruikt. Van hem hoort u het tweede deel van zijn compositie Le Bonheur, afkomstig van het gelijknamige album
04 Solo für die Harfe G-Dur Wq 139 III. Allegro - Carl Philipp Emanuel Bach - 3.46
Sommigen noemen hem de punker van de Eerste Weense School. Deze tweede zoon van Johann Sebastian Bach mag zich misschien niet verheugen op een even grote roem als zijn vader, maar toch heeft hij een niet onbelangrijke plaats in de wereld van de westerse klassieke muziek ingenomen. Harpiste Anais Gaudemard vertolkt voor u het allegro uit zijn Solo für die Harfe G-Dur Wq 139
05 Jane, Jane - Tia Blake - 3.34
De natuurlijke, hese alt van de mysterieuze Tia Blake is er een uit duizenden. Ze heeft slechts één plaat gemaakt toen ze een tijdje in Parijs was. Daarna hield ze de muziekbusiness voor gezien. Jane, Jane is van dat ene album, getiteld Folk Songs and Ballads: Tia Blake and Her Folk-group
06 Simmetria d'Oggetti - Fausto Romitelli - 6.40
Avant-garde van een Italiaanse componist die helaas te vroeg overleden is. Romitelli stierf op 41-jarige leeftijd aan kanker, en had toen een aantal opmerkelijke composities op zijn naam staan. Simmetria d'Oggetti is een duet voor blokfluit en gitaar
07 Xanny - Billie Eilish - 4.04
Billie Eilish kan er wat van. Op een of andere manier slaagt ze erin om hoogst originele popsongs te maken, zoals we die de laatste jaren nauwelijks meer gehoord hebben. Xanny is van haar LP When We All Fall Asleep, Where Do We Go?
08 Ukuhamba - Emile Parisien, Vincent Peirani, Michael Wollny, Andreas Schaerer - 13.38
‘n Eenduidige naam voor deze superformatie was wat gemakkelijker geweest, maar nee: de heren noemen zich Parisien, Peirani, Schaerer en Wollny. Niet meer dan hun eigen achternamen dus; maar hun muziek is fantastisch. Swingende jazz van hoog niveau
09 Trois menuets op.51 2- Tempo Debole - Charles Valentin-Alkan - 5.11
Alkan was een even begaafde pianist als zijn roemruchte tijdgenoten en vrienden Liszt en Chopin. Hij is minder bekend geworden omdat hij nou eenmaal een hekel had aan optreden. Tegenwoordig wordt hij meer en meer erkend als een van grootste pianovirtuozen ooit
10 Rue de la Main d'Or - Patrick Fournier – 2.12
Het kan wat worden wanneer je alles kunt op de accordeon. De Fransman Patrick Fournier zorgt ervoor dat het u duizelt
11 Pritam - Sanam Marvi - 5.45
De Pakistaanse sufi zangeres Sanam Marvi hebben we al vaker laten horen in Oud Anders. En het zal niet de laatste keer zijn...zo’n stem treft u niet al te vaak aan welk genre dan ook