Donderdag 29 augustus 2019
Wekelijks zijn er op deze aardbol wel een aantal zorgwekkende ontwikkelingen gaande die een mens uit zijn slaap houden. Twee oude conflicten, waarvan we hoopten dat ze voorgoed begraven zouden zijn, steken op dit moment weer de kop op. We hebben het nu over de gevolgen van een steeds waarschijnlijker wordende harde brexit en het neerstorten van een Israëlische drone in Beiroet.Boris Johnson, would-be dictator
Boris Johnson maakte een opmerkelijke manoeuvre: met goedkeuring van de koningin zette hij het Britse parlement een maand buiten spel. Dat laat de oppositie niet meer dan twee weken om een ‘no deal’ afscheiding van de EU te voorkomen. Gezien het jarenlange geharrewar over de brexit in het Lagerhuis mogen we ervan uitgaan dat die tijd te kort is om het tij nog te doen keren. Johnson ontpopt zich hier als een miniatuur dictator, die een hem welgevallige afloop van de brexit wil afdwingen.
Het ziet er naar uit dat op 31 oktober het doek valt; Europeanen en Britten gaan op die dag onvriendelijk uit elkaar. Die laatsten besparen dan weliswaar een kleine 40 miljard euro op de geplande afkoopsom aan de EU, maar de grens tussen Noord-Ierland en Ierland gaat volledig dicht.
En daar zit hem nu juist het grootste probleem. Noord-Ierland, van oudsher straatarm, is dankzij de Engelse deelname aan de Europese Unie en de daaruit voortvloeiende vrije grens met het veel rijkere Ierland tamelijk welvarend geworden. Als alle voordelen van een hindernisvrije economische uitwisseling met de Ierse buur opeens wegvallen, dan weet iedereen die enigszins op de hoogte is van de Noord-Ierse geschiedenis wat er in dat land kan gebeuren. Armoede zaait onrust, zaait oorlog: binnen de kortste keren krijgen protestanten en katholieken het weer met elkaar aan de stok. IRA, New IRA of hoe ze allemaal ook mogen heten nemen de wapens op, en dat alles zal in Engeland zelf beslist niet onopgemerkt blijven. London trilt immers nog na van alle bomaanslagen gedurende The Troubles. Goed zo, Boris. Met je onverwachte zet krijg je een potentiële heroplaaiing van een Noord-Ierse burgeroorlog op je geweten. Kluns!
Het Midden-Oosten
Israël, Hezbollah en Iran voeren al geruime tijd een proxy oorlog met elkaar in Syrië en Irak. Op zich al erg genoeg, maar zolang deze drie partijen de schermutselingen buiten de eigen landsgrenzen weten te houden zou een optimist kunnen denken dat het allemaal nog niet zo vreselijk uit de hand loopt. Dat doet het echter wèl wanneer er opeens Israëlische suicide drones op Hezbollah’s grondgebied in Beiroet neerstorten, zoals afgelopen week het geval was. Mocht Hezbollah dit wreken door een deel van zijn in Libanon gestationeerde raketten op Israël af te vuren, dan kan dat zomaar op een volledige oorlog uitlopen, net zoals in 2006. De mogelijkheid van een domino-effect kunnen we dan niet uitsluiten: gaat Israël zich serieus roeren, dan kan het te maken krijgen met gewapend geweld vanuit de Gaza strook, de Iraanse Revolutionaire Garde die vanuit Syrië en Irak naar de Golan hoogte trekt, en eventueel de luchtmacht van de Syrische president Assad die een duit in het zakje doet. Wordt Israël geconfronteerd met een strijd op zovele fronten, dan zou het zijn voornemen om levens te sparen eventueel kunnen laten varen. Het land heeft genoeg militaire slagkracht om Beiroet, Damascus en Teheran in vlammen te doen opgaan. Wie wil dit? Niemand.
Oorlog: valt daar nog muziek van te maken...?
Muziek kan elk fenomeen op dit ondermaanse bestrijken. Dus ook oorlog. Jimi Hendrix’s optreden op Woodstock 1969, waar hij met een gitaarsolo een oorlogsterreur ontketende op de deun van het Amerikaanse volkslied, zal als kunstzinnig statement wellicht nooit meer overtroffen worden. Maar toch zijn er velen geweest die op hun eigen manier de ellende van oorlog wilden weergeven. Eén van hen is de Amerikaanse avant-garde componist George Crumb. Diens ruim 18 minuten durende compositie ‘Black Angels’ voor elektrisch strijkkwartet protesteert tegen de Amerikaanse bemoeienis in Vietnam, net zoals Jimi dat deed. Het werk verklankt hier en daar het wapengeweld, vooral in het begin: daar horen we de ‘electric insects’, oftewel de jankende gevechtshelikopters. Op een meer metafysisch niveau verbeeldt het stuk echter de strijd tussen god en de duivel (the Black Angel), het goede en het kwade. Helaas zijn in deze strijd beide partijen qua geweld nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Oorlog is oorlog. Het blijft een smerige aangelegenheid.
In de uitzending Oud Anders van zondag 1 september hoort u Black Angels, uitgevoerd door een strijkorkest onder leiding van Juan Pablo Izquierdo. Het Cuarteto Latinoamericano maakt deel uit van de bezetting.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 01 SEPTEMBER 2019 OP AAFM, 19.00 - 20.00 UUR
01 Gypsy Eyes - Jimi Hendrix - 3.45
Een van de aardigste nummers van Jimi Hendrix’s Electric Ladyland. Uit 1968, maar nog steeds modern. Let u vooral op dat fraaie intro van Jimi en drummer Mitch Mitchell
02 Lover Come Back To Me - John Coltrane - 7.27
Lover, Come Back To Me is een song die in 1929 geschreven werd door het duo Oscar Hammerstein en Sigmund Romberg. John Coltrane weet er wel raad mee op zijn in 1964 verschenen album Black Pearls, waarop een aantal restopnames staan van zijn sessies voor het Prestige label
03 Un Lieu Faire Sonner l'Eternite - Antoine Beuger - 8.40
Een plek om de eeuwigheid te laten horen, zo laat zich Un Lieu Faire Sonner l'Eternite van de Nederlandse componist Antoine Beuger vertalen. De Duitse sopraan Irene Kurka vertolkt het
04 And The Flowers Have Time For Me - Felicia Atkinson & Jefre Cantu-Ledesma - 5.42
Echte elektroakoestische muziek met een grote hoeveelheid geluidsbronnen, zoals synthesizers, wegverkeer, weersomstandigheden, dierengeluiden en wat dies meer zij
05 Blood and Bones - Rhiannon Giddens, Amythyst Kiah, Leyla McCalla & Allison Russell - 4.45
De superfolkgroup die zich verzameld heeft rond Rhiannon Giddens brengt traditionele Amerikaanse muziek
06 Black Angels - George Crumb - 17.49
- zie boven -
07 Chimes and Bells - Joanna Brouk - 4.38
Joanna Brouk was een van de eerste componisten die New Age muziek maakte, ook al bestond die term in haar tijd nog niet. Zoals zovaak het geval is: de eersten waren de besten. Chimes en Bells geeft precies wat de titel belooft, namelijk een compositie voor carillon en klokken
08 Cants Intimes: Estic Sol i Estic Trist/Ilagrimes - Manuel Blancafort - 3.55
De Catalaanse componist Manuel Blancafort mogen we met zijn streek- en tijdgenoot Federico Mompou vergelijken; beiden behoren tot het laat-impressionisme. U hoort twee werkjes voor solo piano van zijn hand, uitgevoerd door Miquel Villalba
