Donderdag 11 april 2013
"Its their timing, man", was het antwoord van Bob Dylan toen hem ooit gevraagd werd wat hij nou zo bewonderde in de muziek van de vooroorlogse blues artiesten. Wat bedoelde hij daar precies mee? Keith Richards wijst ons de weg: toen de Rolling Stones gitarist voor het eerst een plaatje van Delta blueszanger Robert Johnson hoorde riep hij uit, "who’s that second guitar player?" - en zijn mond zakte open van verbazing toen het tot hem doordrong dat er geen tweede gitarist was. Johnson deed alles zelf.Ze deden alles zelf, de Afro-Amerikaanse troubadours van weleer. Met hun duim hielden de ‘fingerpicking’ gitaristen de beat op de bassnaar aan, terwijl ze met de vingers van dezelfde hand een melodie speelden. En dan zongen ze er ook nog eens bij, jawel. Om met Richards te spreken: "that cat must have had three brains...".
Bas- en melodielijn op de gitaar, tegelijkertijd zingen: de kunst bestaat eruit om alle elementen precies op elkaar af te stemmen. Alles moet vooral op tijd uitgevoerd worden, zodat er geen moment van aarzeling optreedt. En hierbij komen we terug op Dylan’s sleutelwoord, "timing". Het lijkt zo vanzelfsprekend als we het horen, maar dat is het beslist niet: een goede blues artiest kon in zijn eentje de verschillende muzieksecties binnen een song tot een harmonieus geheel smeden.
Blind Willie McTell was zo’n blues vertolker die klonk als ‘n eenmansband. Deze muzikant, in 1898 geboren in de Amerikaanse staat Georgia, beschikte over kwaliteiten die hem boven de gemiddelde straatmuzikant uittilden. Zo zong hij met een beheerste, sensuele tenorstem en wist hij zijn publiek te betoveren met vloeiend spel op de twaalfsnarige gitaar. Daarnaast had hij een fotografisch geheugen; de man was een wandelende muziekencyclopedie, en zijn repertoire bood een chronologisch overzicht van de blues zoals die zich in verschillende regio’s ontwikkeld had. McTell’s verzamelde werken vormen dan ook een belangrijk document van de Amerikaanse blues tradities. Zonder hem zou onze kennis van het genre bepaald geringer zijn.
Tijdens de uitzending van komende zondag laten wij u een tweetal songs van McTell horen, waaronder een opname van Lomax. Het optreden van deze legendarische zanger wordt voorafgegaan door Dylan’s ode aan de man, getiteld "Blind Willie McTell". Deze schitterende song zou eigenlijk op "Infidels" (1983) uitgebracht worden, maar haalde dat album niet. Dylan verklaarde later dat hij het lied toentertijd als 'niet af' beschouwde en het daarom op de plank liet liggen. En zo kon het gebeuren dat alleen de grootste Dylan fans de song kenden via bootlegs van de Infidels testopnames. Pas in 1990, nadat hij The Band het nummer live had horen spelen, bracht Dylan het zelf uit op The Bootleg Series Volume 1, cd3.
Elk couplet van Dylan’s beroemde song eindigt met de woorden: "Nobody can sing the blues like Blind Willie McTell". Waarschijnlijk zingt u dat over een paar maanden nog.
Playlist OUD ANDERS, zondag 14 april 2013
01. OST Shakespeare in Love: The Beginning Of The Partnership – Stephen Warbeck – 2.01
02. Blind Willie McTell - Bob Dylan – 5.52
03. Dying Crapshooter's Blues - Blind Willie McTell – 3.11
04. In-A-Gadda-Da-Vida - Iron Butterfly – 17.03
05. Naima – John Coltrane – 4.25
06. Death Cell Blues - Blind Willie McTell – 3.10
07. Bulan – Per Nörgard – 5.00
08. OST Shakespeare in Love: Farewell - Stephen Warbeck – 1.30
