Donderdag 22 februari 2018
Op het moment van schrijven lijkt het erop dat de Nederlandse Olympische afvaardiging te Pyeongchang beslag gaat leggen op de vijfde plaats in het medailleklassement. Dit resultaat komt overeen met dat van vier jaar geleden. Wel moeten we het met wat minder medailles doen. Een voor Nederlandse begrippen ongewone clean sweep op de 500 meter voor mannen had het eindresultaat nog enigszins kunnen rechttrekken, maar dat zat er dit keer niet in. De ontwikkelingen op de kortste afstand gaan namelijk even hard als de sport zelf. Laat je je als land min of meer door dezelfde sprinters vertegenwoordigen die optraden op de vorige Olympics, dan schaats je achter de feiten aan. Wat het shorttracken betreft mogen we zo hier en daar een gat in de lucht springen (Yara van Kerkhof, Suzanne Schulting, de vrouwen relay ploeg). Sjinkie Knegt, op papier onze grootste troef, bleef echter steken op ‘slechts’ een medaille. Hij deed het geweldig op de 1500 meter, maar op de overige afstanden zorgden de aangescherpte regels ervoor dat hij een paar keer gediskwalificeerd werd. Net als vele anderen kwam hij erachter dat er in Zuid-Korea geen plaats is voor vechtschaatsers. Eigenlijk wel jammer. Jezelf letterlijk naar het goud toe knokken maakt deze sport nu juist zo spectaculair.
Lange tijd bleven we de USA vóór op de ranglijst. Maar je weet het, de Amerikanen komen heus wel langszij met nog een aantal levensgevaarlijke onderdelen te gaan, zoals bijvoorbeeld snowboarden en skiën half pipe/slopestyle. Amerikaanse sporters staan altijd prompt nummer één als ze kunnen uitblinken in een discipline waarbij je eventueel hals, nek en nieren breekt. Het volk aan de andere kant van de Atlantische oceaan beschikt over een ware doodsverachting.
Overigens lijkt het erop dat je die eigenschap ook wel moet hebben als je in de VS woont. Zoiets vanzelfsprekends als het volgen van een opleiding wordt daar langzamerhand een riskante onderneming. Krijgt Trump zijn zin, dan staan er binnenkort gewapende leraren voor de klas. Gezien het hoge percentage overspannen werknemers in het onderwijs kan dat maar op één ding uitlopen. Wakker worden, Mr. President! Een gestreste leerkracht zou in een vlaag van verstandsverbijstering wel eens kunnen denken dat orde houden een stuk gemakkelijker wordt nu die AR-15 toch naast zijn lessenaar staat.
Afijn, laten we deze sarcastische opmerkingen terzijde schuiven. Toegegeven moet worden dat Amerika een fantastisch sportland blijft. Hun snowboarders hebben dingen laten zien die aan het onmogelijke grenzen.
Net als vorige week hebben we op deze pagina voorrang gegeven aan de acrobatiek van de Winterspelen. Dat wil niet zeggen dat Oud Anders in de uitzending van zondag geen bijzondere muzikale stunts voor u in petto zou hebben. Integendeel, met het Instant Composers (ICP) Orchestra van oprichters Misha Mengelberg en Han Bennink wordt het wel heel bizar.
Mengelberg stal de term ‘Instant Composing’ van Jimmy Giuffre, die er echter iets anders mee bedoelde. Giuffre wilde met deze woorden het improviserend karakter van jazz benadrukken en zodoende aangeven dat het genre een bepaalde meerwaarde had ten opzichte van strak opgezette klassieke composities. Improv pianist Mengelberg gebruikte de uitdrukking eerder zoals absurdist Wim T. Schippers dat zou doen; deze verhief triviale nonsens tot kunst. Mengelberg gaf tijdens interviews dan ook toe dat hij bij Instant Composing had gedacht aan instant koffie, een surrogaat voor het echte spul. Hij spotte met het overtrokken beeld dat de luisteraar heeft van muziek als hoogstaande kunstuiting, terwijl hij tegelijkertijd die spotternij als de werkelijke expressie zag.
Wat voor muziek kunt u dus verwachten bij experimenten als ‘Kneushoorn’ en ‘Ktoel’? Ze maken onderdeel uit van de zogeheten ‘K-stukken’, muziektitels die met een K beginnen....maar niet heus; al in de titels worden we als het ware bedonderd. En dat gevoel bedrogen te worden blijft gehandhaafd wanneer we gaan luisteren. Af en toe leggen de instrumentalisten virtuoze sprintjes af, om vervolgens het spoor volledig bijster te raken. Het is alsof we hen hardop horen denken over wat ze twintig seconden later zullen gaan doen. En zo is het ook. Er zijn nauwelijks vooropgezette lijnen, men doet inderdaad maar wat. Toch levert dat gerommel hier en daar een verrassend – en in ieder geval hoogst vermakelijk – geheel op. En daar was het Mengelberg en de zijnen om te doen. Een onthutsende muzikale ontsporing wordt Kunst met een hoofdletter K. Als in Kneushoorn en Ktoel.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 25 FEBRUARI 2018 OP AAFM, 22.00 - 23.00 UUR
01 Full Moon Over Amsterdam - Bella Hardy - 4.47
De Britse Bella Hardy werd door de BBC Radio 2 Folk Awards in 2014 uitgeroepen tot folkzangeres van het jaar
02 Ladder of Escape - Michael Smetanin - 3.27
Harry Sparnaay was een wereldwijd vermaard basclarinettist. Hier voert hij een speciaal voor hem geschreven stuk uit van Michael Smetanin, een Australische componist van Russische komaf.
03 Em Walter Sis - Marcel Cellier - 3.39
Je hebt jodelen en jodelen. Muzieketnoloog Marcel Cellier verzamelde het beste dat de Zwitsers in te bieden hebben in dit voor hen zo karakteristieke genre. Dit is geen simpel volksvermaak, maar pure kunst
04 Azerbaijanian Mugam - Mircavad Ceferov - 6.10
Mircavad Ceferov is een virtuoos op het aloude snaarinstrument de ud, dat in de hele Arabische, Centraal-Aziatische en Noord-Afrikaanse wereld bespeeld wordt
05 En Klyta Megalopolis Atthis - Gardzienice - 2.22
Het Poolse collectief Gardzienice verdiept zich in de muziek van de Grieken uit de klassieke oudheid
06 Gesti - Luciano Berio - 4.51
Blokfluitspeler Walter van Hauwe vertolkt een van de meest spraakmakende 20e- eeuwse composties voor zijn instrument: ‘Gebaren’ van Luciano Berio
07 Black Hair - Nick Cave & The Bad Seeds - 4.11
Nick Cave staat bekend om zijn rauwe Murder Ballads, maar kon ook heel romantische songs maken. Black Hair van zijn album The Boatman’s Call is er één van
08 K-Stukken: Kneushoorn/Ktoel - ICP Orchestra - 5.26
Misha Mengelberg en Han Bennink zetten de toon voor het improviserend jazz ensemble ICP Orchestra. Of humor ook in de muziek thuishoort? Jazeker
09 Slavonic Dance in E minor OP.72-2 - Antonin Dvorak - 5.06
Vioolvirtuoos Fritz Kreisler arrangeerde de oorspronkelijk voor orkest geschreven Slavonic Dances van Dvorak voor viool en piano. Mischa Elman voert hier het tweede deel uit
10 Have You Got My Money - Jana Hunter - 4.22
De in Texas geboren Jana Hunter van de Indie band Lower Dens is een factor van betekenis in het Americana genre. Have You Got My Money staat op haar solo album Blank Unstaring Heirs of Doom uit 2005
11 Melipnoon - Gardzienice - 2.56
- zie track 05 -
12 Sharleena - Frank Zappa - 4.33
Frank Zappa zou in een programma als Oud Anders eigenlijk veel vaker aan bod moeten komen. Hij is per slot van rekening zo’n beetje de Godfather van de alternatieve rockmuziek. Van zijn album Them or Us uit 1984 hoort u het nummer Sharleena
13 Polonaises, op.22 Andante spianato - Frederic Chopin - 4.56
We sluiten af met een fraaie polonaise voor piano solo van Frederic Chopin, uitgevoerd door een van de grootste pianists van na de tweede wereldoorlog, de Argentijnse Martha Argerich
