Zondag 17 maart 2013
Er zijn leuke tools te vinden op het internet! Wat dacht u van een inflatie calculator? U kunt daarmee uitrekenen hoeveel iemand van een andere tijd verdiende gemeten naar de huidige geldwaarde. Nemen wij het weeksalaris van de legendarische Vaudeville- en blueszangeres Bessie Smith. We zetten het samen met haar financiële topjaar in de velden van de calculator. Deze dame verdiende in 1924 maar liefst 2000 dollar per week. Daar wilt u vandaag de dag nog wel voor werken, zegt u? Na inflatiecorrectie wilt u dat zeker: het tooltje laat een bedrag zien van...26555 dollar.
Per week?! Niet gek voor een rauwdouwer geboren in de sloppen van Chattanooga, Tennessee. En rauw was ze, zo melden diverse bronnen. Beide ouders had ze voor haar negende jaar al verloren, en de overgebleven kostwinners van het grote gezin konden de eindjes niet aan elkaar knopen. In zo’n geval zette een zwart meisje in die tijd haar jeugd opzij en ondernam wat. Bessie ging dus de straat op om te zingen voor een paar centen. Daar moest ze met woord en daad van zich af leren slaan, want het straatleven in de doodarme zwarte wijken van de zuidelijke staten was genadeloos. Kijkt u in onderstaande clip eens naar de short movie St. Louis Blues (1929); u ziet daar een forse vrouw van ruim boven de 1m80 met stevige knuisten. Bessie liet zich handtastelijkheden niet welgevallen. Ze kon een flinke mep uitdelen en deed dat ook als het moest. Ze stond bekend als gewelddadig.
Een vrouw die haar mannetje stond, jawel. Maar waar het natuurlijk om gaat is dat enorme zangtalent. Bessie kon met haar stem een massa hypnotiseren. In de clip hoort u haar rond 1m56 e.v. alles naar boven halen. Ze overstemt met gemak het voltallige koor en buigt haar noten zó, dat de tragiek van haar leven de luisteraar overweldigt. Daar is het dan: The Blues! Voelt u het?
Het is Bessie goed gegaan. En niet goed. Via het in die dagen zo populaire Vaudeville theater, de steun van haar grote voorgangster Ma Rainey en de ontdekking door vooraanstaand jazz artiest Clarence Williams werd ze Amerika’s meest gewilde zangeres. Er kwamen optredens door het hele land en een platencontract met Columbia. Het geld stroomde binnen, maar in haar privéleven verliep het minder rooskleurig. Ze verloor haar eerste man en de vriendjes die ze vervolgens had deugden niet. Daarnaast was ze biseksueel. Dat lag in haar dagen wat moeilijker dan tegenwoordig. En ook dronk ze teveel; dit laatste feit luidde het einde van haar carrière in.
Haar dood in 1937 ten gevolge van een ernstig auto-ongeluk is het onderwerp van vele speculaties geweest. Zo zou een ziekenhuis voor blanken geweigerd hebben haar te behandelen. Achteraf bleek dit niet waar te zijn: er waren problemen geweest met het vervoer per ambulance, waardoor haar aankomst in het ziekenhuis fatale vertraging opliep.
Deze grote zangeres had haar eerste successen als Vaudeville zangeres beleefd. Vaudeville was in haar dagen het populaire vermaak voor de minder bedeelden. Men kon er genieten van een totaalpakket aan amusement, zoals klassieke zang, blues, jazz, comedy, acrobatiek, jongleurs, goochelaars en nog veel meer.
Oud Anders besteedt komende zondag aandacht aan een aantal Vaudeville artiesten, met als afsluiting een song van haar beroemdste vertegenwoordiger, Bessie Smith.
Playlist OUD ANDERS, zondag 17 maart 2013
01. Bitches Crystal - Emerson Lake & Palmer - 3.59
02. VAUDEVILLE: I Want Plenty Grease in My Frying Pan - Margaret Carter - 2.44
03. Kannabi - Hiten Ryu Daiko - 6.51
04. VAUDEVILLE: Twe Twa Twa Blues - Ora Brown - 2.56
05. Taqassim Bayati - Imane Homsy - 5.53
06. VAUDEVILLE: You've Got Something to Save That Thing - Ora Alexander - 3.13
07. Eagle Song - The Staves - 7.02
08. Pony - Annette Peacock - 6.23
09. Sorrowful Blues - Bessie Smith - 3.21
