Donderdag 7 maart 2013
Het is niet alleen haar wonderlijk mooie muziek die Melanie Bonis tot een typische vertegenwoordiger van de klassieke romantiek bestempelt. Kijkt u in de video hieronder eens naar het portret dat de schilder Corbineau van haar maakte. U ziet daar een zeventienjarige met prachtige, weemoedige ogen die ons vertellen dat we met een gevoelig meisje van doen hebben. Die ogen had ze echt; van artistieke overdrijving is hier geen sprake.Het was de liefde die het leven van Melanie - of Mel, zoals ze zichzelf noemde – een tragische wending gaf. Zoiets hoorde bij de romantische helden en heldinnen van die tijd, vooral als die liefde de heersende sociale conventies met voeten trad. Wij noemen bijvoorbeeld Schubert, die in stilte verliefd was op zijn leerlinge Karoline Esterhazy. Zij behoorde tot de adel en was onbereikbaar voor hem, hoezeer hij ook in aanzien stond als componist.
Hoe zat het dan precies met de begaafde Mel? Voor de buitenwereld was ze getrouwd met een rijke industrieel, een weduwnaar, en meende men dat ze het als meisje van eenvoudige komaf goed had getroffen. In zekere zin had ze dat ook, maar die ogen verraden het al: er speelde meer in haar leven. Daar was natuurlijk in de eerste plaats haar grote passie voor muziek waaraan ze tijdens haar huwelijk nauwelijks gehoor kon geven. Als echtgenote van een vooraanstaand lid uit de betere klasse mocht ze zich immers niet serieus met kunst bezighouden.
En dan was er haar grote liefde voor de zanger Amedee Landely Hettich, een passie die ook al niet mocht. Ze had deze jongeman leren kennen op het conservatorium. Het is vooral Hettich geweest die Mel aanspoorde haar muzikale gaven te ontplooien; dankzij hem werd de componiste Mel Bonis geboren. De twee studenten konden het zo goed met elkaar vinden dat het in onze tijd tot een huwelijk geleid zou hebben, maar Melanie’s ouders wilden daar niets van weten. Zij vreesden dat het voor hun dochter en haar geliefde uit zou draaien op een leven als artiesten; en in die tijd werden artiesten geassocieerd met onzedelijk gedrag. Haar ouders gaven dan ook geen toestemming voor het huwelijk en haalden Melanie tot overmaat van ramp van het conservatorium af. Kort daarop werd ze uitgehuwelijkt aan Albert Domange, de bovengenoemde industrieel. Zo ging dat vroeger. Leest u er de romans van de grote schrijvers uit de negentiende eeuw maar eens op na.
Door dit alles was het voorlopig gebeurd met Mel’s artistieke aspiraties. Ze werd stiefmoeder van vijf, zelf moeder van drie kinderen en hield zich voornamelijk bezig met het besturen van Domange’s landgoederen.
Totdat, totdat…vele jaren later Hettich weer in haar leven opdook! En die zorgde ervoor dat ze de draad van het componeren weer oppakte. Hij zorgde voor nog wat meer: de vroegere liefde tussen de twee werd eindelijk geconsumeerd en Mel raakte zwanger. Een vreselijke schande in haar tijd, die koste wat kost verborgen moest blijven. Er werd een meisje geboren, Madeleine. Het kind werd afgestaan aan Hettich en de vrouw die hij na de affaire met zijn oude geliefde trouwde.
Madeleine bracht haar jeugd door zonder van het bestaan van haar echte moeder op de hoogte te zijn. Dat veranderde: toen Hettich’s partner stierf, nam Mel het kind in het gezin Domange op. Dit in eerste instantie zonder haar toe te vertrouwen dat zij, mevrouw Domange, haar biologische moeder was. Het liep uit op een drama toen Madeleine verliefd werd op een van haar halfbroers. Natuurlijk besefte het arme meisje niet dat er bloedschande dreigde, dus om zaken een halt toe te roepen moest Mel haar alles vertellen. Geschokt en verdrietig verliet Madeleine daarop het gezin Domange.
Wat een verhaal, nietwaar? Hollywood zou er wel raad mee weten.
Mel bleef de rest van haar leven werken aan een schitterend oeuvre, maar mocht zich nooit verheugen op een wereldwijde bekendheid. Ze was immers een vrouw. Die konden niet componeren, zo dacht men toentertijd. Hoe ver men er naast zat kunt u vaststellen aan de hand van de video. Tijdens de uitzending van komende zondag om 22.00 uur op AAFM laten we meer van haar horen.
Playlist OUD ANDERS, zondag 10 maart 2013
01. Pres Du Ruisseau, Opus 9 - Mel Bonis - 2.08
02. BC - Tal Wilkenfeld - 6.21
03. Violin Concerto in C Major, 'Per Pisendel'- Allegro ma poco - 4.36
04. In the Flowers - Animal Collective - 5.21
05. Le Moustique, Opus 66 - Mel Bonis - 2.05
06. The Halcyon Days - The Tea Party - 5.57
07. Sliding - Ellen McIlwaine - 2.52
08. Au Crepuscule - Mel Bonis - 3.22
09. Animals - Sara Lov - 4.04
10. Romance Sans Paroles - Mel Bonis - 1.43