Donderdag 29 december 2016
2016 gaat de geschiedenis in als een rampjaar voor de muziek. In rock en pop ontvielen ons David Bowie, Prince, Leonard Cohen en op de valreep nog George Michael. Dat deze vier artiesten qua creativiteit nog niets aan kracht hadden ingeboet, geeft eens te meer aan dat ze niet voor niets tot de groten behoorden. Bowie’s laatste album mag zonder meer tot zijn beste producties gerekend worden; Prince had er tot aan zijn dood toe altijd een stuk of drie tegelijk op het vuur staan, en Cohen’s plaat ‘You Want It Darker’ (oktober) wordt gezien als het zoveelste meesterwerk van de Canadese dichter/zanger. Ook George Michael was volop bezig om met iets nieuws te komen. In de klassieke muziek stonden de zaken er dit jaar niet veel beter voor. Met het heengaan van dirigent en componist Pierre Boulez kreeg de hedendaagse muziek een gevoelige klap te verwerken. Zonder hem zouden we vroege modernisten als Stravinsky, Bartok en de Tweede Weense school beslist anders gewaardeerd hebben.
En dan Sir Neville Marriner. Deze Britse dirigent en violist heeft evenveel betekend voor de Barok als Boulez voor het modernisme. Als een van de eersten van onze tijd zag Marriner in dat het aantal leden van barokorkesten drastisch teruggebracht diende te worden. Ensembles moesten volgens hem wendbaarder worden, en de muziek vitaler - en vooral sneller - uitgevoerd. Dat was even slikken voor de liefhebbers van klassiek. Tot dan toe waren ze eraan gewend dat zoiets als Vivaldi’s Vier Seizoenen even ernstig klonk als de Matthäus Passion van Bach. Marriner liet de wereld horen wat de Barok ook al weer was: een periode van levensblijheid, ontdekkingsdrang en temperament. Sinds Marriner weten we niet beter of een barokconcert is een en al vuurwerk.
Einojuhani Rautavaara, Peter Maxwell Davies, Pauline Oliveros, Zoltan Kocsis, de lijst van klassieke componisten en uitvoerders die dit jaar het tijdelijke voor het eeuwige verwisselden is indrukwekkend. Om terug te komen op de populaire muziek: in de eerste paragraaf hebben we ons beperkt tot het noemen van de belangrijkste namen. Het waren er helaas nog veel meer. Maar laten we onszelf niet voor de gek houden. Veel van de grote rockhelden van het eerste uur zijn de 70 al ruimschoots gepasseerd. Mochten we denken dat 2016 een uitzonderlijk beroerd jaar was voor de popmuziek, dan zullen we er de komende jaren achter komen dat dit slechts de eerste aanzet was.
Onvermijdelijk sterft een hele generatie muzikanten langzaam maar zeker uit. Straks is er niemand meer over. Behalve Keith Richards natuurlijk. Gezien de levensstijl die de rocker er decennia lang op na hield had de man al minstens drie keer dood moeten zijn, maar let op. Die brengt op zijn 110e nog de nieuwste hit van The Rolling Stone uit. Juist ja, enkelvoud.
Oud Anders heeft het afgelopen jaar volop aandacht besteed aan het heengaan van het merendeel van bovengenoemde artiesten. We gaan van de uitzending op nieuwjaarsdag dan ook geen ultieme herdenkingsdienst maken. Op deze pagina staan we echter even stil bij hen die geen bijdrage meer kunnen leveren aan de muziek.
PLAYLIST OUD ANDERS, ZONDAG 1 JANUARI 2017 OP AAFM, 22.00 - 23.00 UUR
01. Madison Blues - Elmore James - 2.24
Elmore James, The King of the Slide Guitar, met een nummer van zijn in 1960 verschenen album The Sky is Crying
02. Bassoon Concerto in C Major RV.473: Minuet - Antonio Vivaldi - 6.09
Vivaldi schreef muziek voor alle mogelijke instrumenten en settings. Hier een van zijn fagot concerten
03. Wicky Pocky - A Hawk and a Hacksaw - 5.08
Jeremy Barnes bespeelt de accordeon en Heather Frost is een violiste. Het Amerikaanse duo specialiseert zich op volksmuziek uit de Balkan, maar kan er af en toe ook eigentijdse rock doorheen mengen
04. P K & S L S - Phil Niblock - 19.04
Phil Niblock maakt een extreme vorm van Minimal Music door fluitspelers tonen zonder ritme lang aan te laten houden. De verschillen in pitch zijn microtonaal. Er treden merkwaardige effecten op wanneer de gespeelde frequenties met elkaar gaan interfereren
05. The Other Woman - Caro Emerald - 5.33
Met Caro Emerald had Nederland eindelijk weer eens een internationaal kassucces. ‘The Other Woman’ is van haar veelgeprezen debuut Deleted Scenes from the Cutting Room Floor
06. BWC-12 N-48 (Stages 1-3) - Anthony Braxton - 5.00
Geïmproviseerde muziek op de saxofoon van jazz professor Anthony Braxton. Ingewikkelde, atonale buitelingen die aan zowel Willem Breuker als de vroege John Zorn doen denken
07. Pillaging Music - Nico Muhly - 7.59
De Amerikaan Nico Muhly is een jonge componist die niet alleen ervaring heeft in het klassieke veld, maar ook heeft samengewerkt met vooruitstrevende popmuzikanten als Antony and the Johnsons, Joanna Newsom en Björk. Hier een stuk voor klein ensemble en electronics
08. Still, Still, Still - Choir of Clare College - 3.23
Een laatste kerstsong op deze nieuwjaarsdag, en daarmee sluiten we de feestdagen af. The Choir of Clare College zingt o.l.v. Graham Ross
