Vrijdag 1 maart 2013
Als u Diamanda Galas niet kent, zoekt u haar naam dan eens op met Google image search. U ziet een personage opdoemen dat het midden houdt tussen een heks, een vampier en een geestverschijning uit het Japanse Kabuki theater.Wie is Diamanda Galas? Daar is geen eenvoudig antwoord op te geven. Galas heeft zoveel ondernomen in haar leven dat dit artikel te lang zou worden als we het allemaal moesten beschrijven. Maar het is een feit dat deze Amerikaanse stemkunstenares van Griekse origine wereldwijd meer fans heeft dan menigeen zou vermoeden. Zij wordt gewaardeerd omdat ze het opneemt voor de vernederden en vertrapten in deze wereld; voor allen die lijden maar niet gehoord worden.
Galas neemt stelling met haar kunst. Ze trekt van leer tegen hypocrisie en oneerlijkheid. Dat doet ze hardhandig en compromisloos. Ze gebruikt haar stem als wapen en u zult haar nooit een doorsnee popriedeltje horen zingen. Met romantisch gekweel verdedig je immers de zwakkeren in de samenleving niet. Die zijn gebaat bij een schreeuw om aandacht. En schreeuwen kan Galas als geen ander. Wij noemen het oneerbiedig ‘schreeuwen’, maar in feite beschikt deze Griekse wraakgodin over een ruim arsenaal aan zang- en ademhalingstechnieken die haar in staat stellen langdurig onmenselijke klanken voort te brengen. Het is haar bedoeling om een aanslag op de zenuwen van haar toehoorders te plegen; een boodschap komt pas echt over als die in de ziel gekrast wordt.
Bovenstaande omschrijving van haar muziek klinkt niet bijster uitnodigend. Maar Galas verdient wel degelijk ons respect. Toen begin jaren ’80 het hiv-virus de kop opstak en lijders aan het aids syndroom overal uit de samenleving geweerd werden – zelfs dokters weigerden soms een patiënt te helpen – was zij de eerste artieste die deze gang van zaken publiekelijk aan de kaak stelde. En hoe! Met haar muziektheatervoorstelling ‘Plague Mass’ gaf ze er de medische, politieke en religieuze wereld ongenadig van langs. Ze wist waar ze het over had; als ex-biochemie studente kon ze de mythes over het virus gemakkelijk doorprikken.
Ook op een album als 'Vena Cava' gaat ze heftig te keer. De tracks weerspiegelen onder andere de tragische teloorgang van haar broer, toen diens brein aangetast werd door aids. Galas bezingt deze trieste gebeurtenis niet zozeer, maar vormt er als het ware een kanaal voor. Ze laat u zien (horen!) wat het is om langzaam maar zeker krankzinnig te worden. En dat is de grote kracht van deze artieste: ze zendt verschrikkingen uit en dient als medium voor de alomtegenwoordige ellende in onze wereld. Zet u dan ook schrap als u naar haar luistert. Ze heeft geen medelijden met u.
Tijdens de uitzending kunt u luisteren naar een fragment van het nummer 'The Litanies of Satan'. Wie of wat de duivel is volgens Diamanda Galas? Wij proberen u het antwoord te geven.
Playlist Oud Anders, zondag 3 maart 2013
01. Bow Wow - Johnny Guitar Watson – 4.47
02. Aap Verslaat de Knekelgeest, op 28: scene 1 – Peter Schat – 3.53
03. The Litanies Of Satan – Diamanda Galas – 5.00
04. Toshna-ye Abem Shoda - Mehri Maftun – 3.23
05. Boris Godunov: Hey ho!/Domine, Domine, Salvum Fac/March - Glory to You, Tsarevich/We, Dimitri Ivanovich/Flow, Flow, Bitter Tears - Modest Mussorgsky – 10.09
06. Herma - Iannis Xenakis 3.15
07. Pattar Pattar - Dhroeh Nankoe – 4.23
08. Forget About – Sibylle Baier – 2.33
Meer informatie over Oud Anders Onder Andere vindt u op www.aafm.nl/oaoa.
