Donderdag 31 maart 2016
Liefhebbers van Amerikaanse films zoeken het betere cinematografische werk allang niet meer in de blockbusters van Hollywood. Weliswaar weten ze daar in Tinseltown heel goed hoe ze het publiek met technische hoogstandjes naar de bioscoop kunnen lokken, maar laten we eerlijk zijn: wat hebben films als The Hunger Games, The Avengers en Batman v Superman eigenlijk nog om het lijf? Ledematen vliegen links en rechts over het doek, in 3D eventueel zelfs naar uw hoofd; halve steden worden op spectaculaire wijze vernietigd, en als het erom gaat een rol enige verdieping mee te geven, dan zien we dat de held van de film er niet in slaagt om zijn tekst boven wat humorloos gegrom uit te tillen. Onwaarschijnlijke gebeurtenissen en onwerkelijke karakters, daarmee moeten we het doen als we voor even de saaie routine van ons dagelijkse bestaan willen ontvluchten.Kunnen ze het daar dan niet meer in Amerika? Jazeker wel. Negeer Hollywood en ga eens kijken bij televisiemaatschappijen als HBO, AMC en FX Networks. Deze betaalzenders produceren hun eigen films en series. Vooral in de series die over meerdere seizoenen lopen wordt film weer kunst. Tophits als The Wire, The Sopranos, True Detective, The Shield verzekeren u ervan dat de Amerikaanse cinema nog steeds onbetwist nummer één staat in de internationale filmwereld. En wat dacht u van Breaking Bad? Het portret van een goedwillend mens die langzaam maar zeker verwordt tot een meedogenloze moordenaar werd nooit realistischer in beeld gebracht.
De betaalzenders beschikken over ruime financiële middelen, maar vooral ook over tijd. Een verhaal hoeft niet zo nodig binnen de luttele twee uurtjes van een feature film verteld te worden. Jarenlang wordt er aan de karakters van een serie geslepen, zodat ze uiteindelijk even geloofwaardig worden als de mensen die u dagelijks om u heen ziet. Hoe levensecht een acteur vermag te worden bewijst bijvoorbeeld Andre Royo, die met zijn vertolking van de af-en-aan junk Bubbles (in The Wire) zó natuurlijk speelde, dat een werkelijke verslaafde die toevallig de set passeerde hem een dosis heroïne wilde schenken. Dit met de woorden dat Royo het beslist harder nodig had dan hijzelf. De acteur noemde dit achteraf de belangrijkste onderscheiding die hij ooit gekregen had; zijn zogenaamde ‘Street Oscar’.
The Wire speelt zich af op de straten van Baltimore. Deze stad in het noordwesten van de US is met haar 650.000 inwoners ongeveer even groot als Rotterdam. Niet heel groot voor Amerikaanse begrippen, maar wat de stad op negatieve wijze indrukwekkend maakt zijn de onthutsende misdaadcijfers: in één jaar tijds worden er in Baltimore tussen de twee- en driehonderd moorden gepleegd. Vergelijken we dit met de statistieken voor Rotterdam, dan stellen we vast dat onze havenstad voor datzelfde aantal ongeveer vijfentwintig jaar nodig heeft.
De crime rates van Baltimore zijn voornamelijk drugs gerelateerd. De stad telt 50.000 verslaafden, en dat zijn alleen nog maar de officieel geregistreerden. The Wire laat zien hoezeer een dergelijk overgroot probleem een stad uitholt. De autoriteiten, de politie en de feitelijke wetsovertreders, niemand ontkomt aan de genadeloze analyse van deze televisieserie. Volgens The Wire herbergt elk mens in zich de mogelijkheid tot het goede en kwade; zo zien we politieagenten die erop los slaan als de eerste de beste straatrover, en doneert een moordzuchtige drugsbaas een aanzienlijke som gelds aan een goed doel.
Een uitstekende serie heeft meestal een uitstekende soundtrack. ‘Way Down in the Hole’ van Tom Waits is de prelude van elke aflevering. Een variatie van de song wordt per seizoen door diverse artiesten gebracht; het origineel van Waits hoort u in het tweede seizoen. De tekst is niet zozeer van belang, het gaat hier meer om de sfeer van de song. Waits klinkt alsof hij begraven ligt in een put van ellende. Rauw en kermend stoot hij zijn woorden uit, en laat ons via The Wire weten wat dat is: de Baltimore Blues. U hoort het zondag in Oud Anders.
Playlist OUD ANDERS, zondag 3 april 2016 op AAFM, 22.00-23.00 uur
01. Karelia Suite Op. 11: Intermezzo - Jean Sibelius - 2.23
02. Dark Was The Night - Ry Cooder - 2.55
03. Missa Malheur Me Bat: Agnus Dei III, a 4 - Josquin - 2.47
04. Superstition - Shirley Scott - 4.17
05. Reverie: Nocturne Op.19 - Giulio Regondi - 8.57
06. Pictures In Reflection Of A Golden Horn - Sonny Rollins - 4.53
07. Manchega, op.38 - Louis Gottschalk - 3.05
08. Belleville - Joe Pass - 3.58
09. Train To Heaven - Motion Trio - 4.27
10. Maxim's II - Julia Holter - 5.28
11. Nocturne in E flat major, Op. 9 No. 2 - Frederic Chopin/Janos Starker - 4.56
12. Way Down in the Hole - Tom Waits - 3.30
